“Doğruluk Payı”, Girgin’i doğruladı

Haziran 2014’ten beri açık verilere bağlı olarak siyasi ifadeleri ve vaatleri izleyen Doğruluk Payı, CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin’in TBMM’de yaptığı elektrik ve doğalgaz zamlarına ilişkin konuşmasını doğruladı. Emincan Yüksel’in haberine göre; CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, 16 Aralık 2019’da TBMM’de yapmış olduğu konuşmada son iki yılda elektrik ve doğalgaz özelinde yapılan zamları meclis gündemine getirdi. Ayrıca yapmış olduğu açıklamalarda, EPDK verilerine göre faturasını ödeyemediğinden dolayı 14,5 milyon insanın elektriğinin kesildiğini, 2014-2018 arasında ise 5,4 milyon ailenin doğalgazının kesildiğini iddia etti. CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin’in bu iddialarını analiz eden Doğruluk Payı, EPDK tarafından açıklanan verilere, bazı milletvekillerinin bilgi edinme başvurusu kullanarak sordukları sorulara Enerji Bakanlığı’nın verdiği yanıtlara ve abone sayısı itibariyle en büyük şehir dağıtıcısı olan İGDAŞ’ın paylaşmış olduğu doğalgaz fiyatlarını inceledi.

ELEKTRİK/DOĞALGAZ FİYATLARI VE DEĞİŞİMİ Konut ve sanayi olarak iki farklı başlıkta paylaşılan doğalgaz birim fiyatlarının son iki yıl içerisindeki değişimini İGDAŞ raporlarından inceleyen Doğruluk Payı, İGDAŞ perakende satış verilerine göre Aralık 2017’de 1 m3 doğalgazın fiyatı KDV hariç 0,95 TL iken, Aralık 2019’a gelindiğinde bu meblağ 1,52 TL’ye yükseldiğini tespit etti. Yani doğalgazın m3’ünün fiyatı son iki sene içerisinde tam %60 artış gösterdi. Bu zamların ciddi kısmını da BOTAŞ tarafından 1 ve 31 Ağustos 2019’da yapılan yaklaşık %15’lik 2 farklı doğalgaz zammı oluşturuyor.

Konut, ticarethane, sanayi, tarımsal sulama gibi farklı kalemlerde tüketim miktarlarına göre birim fiyatların da değişiklik gösterebildiği elektrik fiyatlarının arasında konutlara bakacak olursak orada da durum doğalgaza benzer durumda. Aralık 2017’de konutlarda kullanılan elektrik ücreti ortalama kWh başına 0,4120 TL iken bu miktar 2019 yılının sonlarına geldiğimizde 0,7102 TL’ye yükseldi. Yani üç zamanlı mesken tarife başlığı altında paylaşılan ve birçok hanenin de kullanmış olduğu bu kalem son iki yılda tam %72 zamlandı.

ELEKTRİK VE DOĞALGAZI KESİLENLER CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin’in iddiaları arasında yer alan, faturasını ödeyemediği için elektriği ya da doğalgazı kesilen baktığımızda ise durum biraz daha farklı. EPDK tarafından açıklanan aylık raporlarda doğalgaz kesintilerinin neden yapıldığı belirtilirken, elektrik kesintisine maruz kalan toplam kullanıcı sayısına ulaşılamıyor. Ancak bazı milletvekilleri dönem dönem Bilgi Edinme Başvurusu yolu ile ilgili bakanlığa bu konuda sorular yöneltiyorlar. Birçok medya kuruluşundaki haberlere göre, milletvekilleri bakanlıktan kendilerine gelen cevapları kamuoyuna açıklıyorlar. Bu resmî cevaplara göre, faturasını ödeyemediği için konutunda elektrik kesintisine maruz kalan kullanıcı sayısı 2016-2018 arası üç senede toplam 14,9 milyon olmuş.  Süleyman Girgin’in son iddiası ise 2014-2018 yılları arasında 5,4 milyon ailenin doğalgaz faturasını ödeyemediği için doğalgazının kesildiğiydi. EPDK tarafından açıklanan raporları yıllara göre incelediğimizde, “doğalgaz dağıtım hizmetinin durdurulması” yani geçici gaz kesintisi başlığı altında her yıl nedenlerine göre Türkiye’de ne kadar doğalgaz kesintisi yapılmış buna ulaşabiliyoruz. EPDK 2014 raporuna göre yaklaşık 991 bin doğalgaz kesintisi yapılmış ve bu kesintilerin %84,5’inin yani yaklaşık 838 bininin sebebi “faturalarını ödeyememe” olarak belirtilmiş. Sonuç olarak, CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin’in iddia ettiği gibi son iki yılda elektrik ve doğalgaza yapılan zamlar, iddiada verilen oranlara oldukça yakın. Fakat EPDK tarafından açıklanan raporlara göre fatura bedelinin zamanında ödenmemesi sebebiyle yapılan toplam kesintiler iddiadakilerin bile üzerinde.