Milas’ta ilk ‘Zeytin-Zeytinyağı Çalıştayı’ yapıldı

ÖNDER Haber - Milas zeytinciliğinin geliştirilmesi amacıyla MİTSO’nun öncülüğünde, İlçe Tarım Müdürlüğü’nün işbirliğinde toplantı düzenlendi. Yoğun ilgi gösterilen toplantının yapıldığı MİTSO salonu tıklım tıklım dolarken yapılan konuşmalarda zeytinin hasadından sıkımına ve saklanmasına kadar pek çok aşamada neler yapılması gerektiği anlatıldı. Özellikle zeytinlerin soğuk sıkım yöntemiyle sıkılması gerektiğinın vurgulandığı ve zeytinciliğin geliştirilmesi için kooperatif veya birlik olarak birleşmenin önemine dikkat çekilen toplantıda, Milas zeytinciliğinin geliştirilmesi amacıyla bir de Komisyon oluşturuldu. MİTSO Basın Bürosundan edinilen bilgiye göre, MİTSO’nun öncülüğünde ve Milas İlçe Tarım Müdürlüğünün katkılarıyla düzenlenen Milas zeytinciliğinin geliştirilmesi konulu Çalıştaya, Milas Kaymakamı Fuat Gürel, Milas Belediye Başkanı Muhammet Tokat, Selimiye Belediye Başkanı Mehmet Gül, Güllük Belediye Başkanı Tevfik Kırçın, Beçin Belediye Başkanı Mehmet Balcı, Ziraat Odası Başkanı İsmail Atıcı, toplantıya ev sahipliği yapan MİTSO’dan Meclis Başkanı Mustafa Yüksel, Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Turgay Ertuğrul, Yönetim Kurulu Üyeleri Koray Türkoğlu, Mehmet Yiğit, Halil İbrahim Gülen ve Ömer Eliş ile zeytinyağı fabrikalarının sahipleri ve bazı muhtarlar katıldılar. MİTSO’nun ilçemizde zeytinciliğin gelişmesi için yaptığı çalışmalar MİTSO Projeler Sorumlusu Gülay Aytaç’ın sunuşuyla saygı duruşunda bulunulmasıyla başlayan toplantının yönetimini, Milas Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürü Eşref Arslan yaptı. Toplantının açılış konuşmasını yapan MİTSO Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer, MİTSO yönetimi olarak Milas zeytinciliğinin gelişmesi ve tanıtılması için bugüne dek sürdürülen çalışmaları anlattı. Milas zeytinlerinin coğrafi işaret olarak tescillenmesi için başvuru yapıldığını, zeytinlerin kimyasal bileşimleriyle, renk, tat ve lezzet özelliklerinin belirlenmesi sürecinin ardından tescil işleminin tamamlanacağını anlatan Reşit Özer, sözlerini Milas zeytin ve zeytinyağlarının ilçemizdeki süpermarketlerin raflarında yer alması amacıyla süpermarket yöneticileriyle toplantı yaptıklarını ve bu konuda önemli gelişmeler sağlandığını söyleyerek sürdürdü. Konuşmasında daha sonra, 27 Şubat - 4 Mart 2014 tarihleri arasında 5. Milas Gıda, Tarım ve Hayvancılık Fuarı’nın düzenleneceğini de belirten Reşit Özer, bu yıl fuarda Milas’tan daha çok firmanın yer almasını arzu ettiklerini belirterek, "Fuarın daha genişlemesi ve daha da büyümesi için, fuara katılan firmaların en azından üçte birinin Milaslı olması için hepinizin katılımına ihtiyacımız var. Hepinizin fuara katılımını bekliyorum" dedi. Kaliteli zeytinyağına daha yüksek prim Milas Ziraat Odası Başkanı İsmail Atıcı ise, Milas’ta 53 köyün sadece zeytincilikle geçimini sağladığına dikkat çekerek, zeytinyağına prim sisteminin uygulanması için ilk kez girişimde bulunan Odanın Milas Ziraat Odası olduğunu ve 1999 – 2000 yılında ilk kez zeytinyağına 0.40 cent prim ödendiğini anımsattı. Prim sisteminin bugün yanlış uygulanmakta olduğuna dikkat çeken Atıcı, ayrıca, kaliteli zeytinyağına daha yüksek prim verilmesi gerektiğini vurguladı. Milas zeytinciliğinin gelişmesinin sadece MİTSO ile Ziraat Odası’nın girişimleriyle sağlanamayacağını, topyekûn bir seferberlik ilan edilmesi gerektiğini sözlerine ekleyen İsmail Atıcı, zeytinciliğin gelişiminde hijyenik ortamda üretim ve üreticinin eğitiminin gerekli olduğunu da dile getirdi. Milas Belediyesi, üzerine düşecek görevleri yerine getirecektir Milas Belediye Başkanı Muhammet Tokat da yaptığı konuşmada, Milas Belediyesi olarak zeytinciliğin geliştirilmesi konusunda üzerlerine düşecek görevi yerine getirmeye hazır olduklarını söyledi. Başkan Tokat daha sonra, Milas Gıda, Tarım ve Hayvancılık Fuarı için hazırlıkların başladığını belirterek, "Fuarımıza sahip çıkın. Adıyaman’dan bile Milas fuarına gelip katılanlar var. Milaslıların da bu fuara daha çok ilgi göstermesi gerekiyor. Bu Çalıştayın Milas zeytinciliği adına başarılı geçmesini diliyorum" dedi. Toplantının, zeytinciliğin gelişimine katkıda bulunmasını diliyorum Milas Kaymakamı Fuar Gürel ise, Milas’a gelmeden önce Milas’ta zeytinciliğin olduğunu bilmediğini belirterek, "Ben bile Milas’ta zeytincilik olduğunu bilmiyorsam hiç kimse bilmez. Milas ve Milaslılar olarak çok büyük bir zenginliğin üzerinde oturuyoruz. Zeytin, bal, balık, madenler gibi zenginliklerimiz var. Bunların kıymetini bilmemiz gerekiyor. Umarım bu toplantıyla birlikte Milas zeytinciliğini bir adım ileri götürürüz. Toplantının, zeytinciliğin gelişimine katkıda bulunmasını diliyorum" dedi. Ve sunumlar.. Daha sonra İlçe Tarım Müdürü Eşref Arslan Çalıştayın ilk konuşmacısı olarak İlçe Tarım Müdürlüğünden Ziraat Yüksek Mühendisi Erizan Yılmaz’a söz verdi. İyi zeytinyağı üretimi için yapılması gerekenler Erizan Yılmaz; Türkiye’de 170 milyon zeytin ağacı bulunduğunu, 65 bin ton tane zeytin elde edildiğini ve yılda ortalama 220 bin ton zeytinyağı üretildiğini, ortalama 450 bin ton sofralık zeytin üretimi gerçekleştirildiğini anlatarak, Türkiye’de 400 bin ailenin zeytincilikle geçindiğini, 500’den fazla sayıda devamlı çalışan zeytin ve zeytinyağı üretim tesisi bulunduğunu söyledi. Erizan Yılmaz, yılda 72 bin ton sofralık zeytin, 20 bin ton zeytinyağı ihraç edildiğini, ihracatın başta ABD, Japonya, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere 90 ülkeye yapılmakta olduğunu belirtti. Milas’ta 2012 yılı verilerine göre zeytinliklerin 53 bin 300 hektarlık alanı kapladığını, 8 milyon 550 bin meyve veren zeytin ağacı olduğunu, yılda 17 bin ton tane zeytin üretimi yapıldığını, 1700 ton zeytinin sofralığa ayrıldığını ve 13 bin ton zeytinyağı elde edildiğini anlattı. Milas’ın zeytinyağı üretimiyle ülke ekonomisine yılda 52 milyon TL katkıda bulunduğunu da belirten Erizan Yılmaz, yörede yaygın olarak bulunan Memecik zeytinlerin yağ oranının yüzde 28, buna karşın sofralık zeytin özelliği daha belirgin olan gemlik türü zeytinlerin yağ oranının ise yüzde 30 olduğunu söyledi. Konuşmasında zeytin ağaçlarının bakımı, budaması, hastalıkları, hastalıklarla yapılan mücadele yöntemini de anlattı. Erizan Yılmaz, mutlaka zeytin hasadının makineyle yapılması gerektiğini, zeytinlerin vakit geçirmeden, hava alan kasalar içinde fabrikalara ulaştırılıp temiz bir şekilde, bekletilmeden, soğuk sıkım yöntemiyle sıkılması gerektiğini, elde edilen zeytinyağlarının da ışık görmeyen, hava almayan çelik kaplar içinde saklanması gerektiğini sözlerine ekledi. Zeytinyağının kızartma yağı olmadığına ilişkin çok yanlış bir kanı bulunduğunu da belirten Erizan Yılmaz, "En iyi kızartma yağı, yanma derecesi 240 derece olan palmiye yağı, 220 derece olan fıstık yağı ve 210 derece olan zeytinyağıdır. Bu nedenle zeytinyağı en sağlıklı yağlardan biridir" diye konuştu. Zeytinyağı ihracatının arttırılabilmesi için mutlaka kalitenin arttırılması gerektiğine de değinen Erizan Yılmaz, şu anda Türkiye’nin zeytinyağı ihracatıyla elde ettiği 52 milyon liranın markalı üretime geçilmesiyle birlikte 100 milyon liraya çıkacağını da belirterek konuşmasını tamamladı. Bizde zeytinyağı fabrikaları adeta futbol sahası gibi Bir diğer konuşmacı, Milaslı modern tarım işletmeciliğinin ve zeytinciliğin öncü ve örnek ismi Ali Osman Menteşe, çiftliğindeki zeytinyağı fabrikasını kuran İtalyan uzmanın ilk zeytinler sıkıldığında tattığı zeytinyağını överek bugüne dek böyle bir lezzette zeytinyağı yemediğini ifade ettiğini anlattı. İtalyan uzmanın övdüğü zeytinyağının yöremizin Memecik zeytinlerinden doğru yöntemle elde edilmiş zeytinyağı olduğunu da anlatan Ali Osman Menteşe, zeytinyağının mutlaka soğuk sıkım yöntemiyle elde edilmesi gerektiğini vurguladı. Soğuk sıkım yöntemiyle elde edilen zeytinyağının içinde E vitamini bulunduğunu, antioksidanların olduğunu, kendine özgü aromasının olduğunu anlatan Ali Osman Menteşe sıcak sıkım yapılması durumunda bu özelliklerin uçup gittiğini ve zeytinyağının sıradan çiçek yağları seviyesine indiğini söyledi. Zeytinyağı fabrikalarında hijyene de dikkat çeken Menteşe, "Bizde zeytinyağı fabrikaları adeta futbol sahası gibi. Önüne gelen hiçbir hijyen kuralına uymadan fabrikaların içine giriyor. İçeride sigara içiyor. Sigaranın kokusu bile zeytinyağını olumsuz yönde etkiliyor" dedi. Zeytinlerin mutlaka soğuk sıkım yöntemiyle sıkılması gerektiğini vurgulayarak, üreticinin zeytinyağı veriminin düştüğünü ileri sürerek buna karşı çıktığını anlatan Ali Osman Menteşe, "Soğuk sıkımda hamurun derecesi 24 – 25 derece olmalı. Üzerine verilecek suyun sıcaklığı ise 20 derece olmalı. Soğuk sıkımda daha az yağ alınacağı inanışı bence yanlış. Sadece yüzde 1 veya 2 etkileyebilir. Ama buna karşılık yağın kalitesi daha çok artar. Artan kalitenin getireceği fiyat, yüzde 1 – 2’lik kaybı fazlasıyla karşılar" dedi. Daha sonra getirdiği zeytinyağı örnekleriyle dinleyiciler arasından çağırdığı kişilere tadım yaptıran Ali Osman Menteşe, soğuk sıkımla elde edilmiş zeytinyağının özelliklerini salonda bulunanlara anlatmalarını istedi. Böylesi toplantılar yapılıyorsa, bıçak kemiğe dayanmış demektir Zeytincilik Araştırma İstasyonu Müdürü Dr. Ünal Kaya ise, konuşmasında zeytinciliğin geliştirilebilmesi için mutlaka iyi zeytinyağı üretmek gerektiğini anlatarak, Milas’ta gereğinden çok zeytinyağı fabrikası bulunmasının doğru olmadığını söyledi. Zeytinyağı üreticilerinin kendi aralarında birleşerek birlik veya kooperatifler kurmaları gerektiğini belirten Dr. Ünal Kaya, "İsrail’de böyle yapmışlar. Üretici, zeytinini birliğe getirdiğinde, anında zeytinin tahlili yapılıp içindeki yağ oranı belirleniyor ve getirilen zeytinden ne kadar yağ elde edileceği hesaplanıyor. Hesaplanan miktar üzerinden üreticiye ya parası ödeniyor ya da yağ veriliyor. Milas’ta da benzer bir birlik oluşturulması gerekiyor" dedi. Zeytin ve zeytinyağı üretiminde eğitimli insanlara ihtiyaç olduğunu da vurgulayan Dr. Ünal Kaya, "Gelinen noktada böylesine toplantılar yapılıyorsa, bıçak kemiğe dayanmış demektir. Bu toplantı da gösteriyor ki, eğer malınızı tüccara kaptırmak istemiyorsanız mutlaka birlik olmak zorundasınız" dedi. Karasu sorunu Çalıştayın son konuşmacısı, İl Tarım Müdürlüğü Şube Müdürü Besim Doğan ise konuşmasında, zeytinyağı üretiminde ortaya çıkan karasu konusuna değindi. Fabrikaların yeterli karasu havuzluna sahip olmadığını ve karasularını doğaya saldıklarını anlatan Doğan, bu durumun çevre kirliliğine neden olduğunu, fabrikaların bu konuda gerekli önlemleri almaları gerektiğini anlattı. Besim Doğan, Bafa Gölü’nde her yıl gündeme gelen kirlilikte, yöredeki zeytinyağı fabrikalarından kaynaklanan karasuların da etkili olduğunu sözlerine ekledi. Sorular-Yanıtlar-Görüşler Daha sonra dinleyenlerin konuşmacılara çeşitli sorular yöneltmesi veya görüşlerini belirtmeleriyle süren Çalıştay Kaymakam Fuat Gürel’in kapanış konuşmasıyla sona erdi. Komisyon oluşturuldu Toplantının ardından MİTSO Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer’in makamında yapılan toplantıda ise, Milas’taki zeytinciliğin geliştirilmesi için çalışmalar düzenleyip gelişmeleri izleyecek bir komisyon kurulması ve Komisyonun; Milas Kaymakamlığı, Milas Belediyesi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi ve Milas Sıtkı Koçman Meslek Yüksekokulu, İlçe Tarım Müdürlüğü, MİTSO, Ziraat Odası, TARİŞ 153 No’lu Zeytin-Zeytinyağı Kooperatifi’nden birer temsilci ile Ali Osman Menteşe, Cemil Zeybek, Uğur Özen, Mehmet Günlük ve Nevzat Çağlar Tüfekçi’nden oluşması kararlaştırıldı.