Orda bir okul var “uzakta” …

Oktay ÇAYIRLI - Orda bir okul var uzakta… O okul Milas Mesleki Eğitim Merkezi... İlçemiz merkezinde olmasına rağmen, bulunduğu yer ve faaliyet alanları itibariyle diğer eğitim kurumlarına göre farklı olan Mesleki Eğitim Merkezi’nde şimdiye kadar 3 bin 620 Ustalık, 3 bin 42 Kalfalık, 1266 Usta Öğreticilik ve 109 da İşyeri Açma belgesi verildi… Meslek dallarının gelecek nesillere aktarılması için de önemli olan kurumda çırak eğitimlerine devam ediliyor… Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak Emek Mahallesi Sanayi Sitesi Gül İbrişim Caddesinde bulunan kurum binasında hizmet veren Mesleki Eğitim Merkezi çıraklara, kalfalara, ustalara ve usta öğreticilere hizmet etmeye devam ediyor. Her türlü kurs açılıyor Kurumun çalışmaları hakkında bilgi veren Mesleki Eğitim Merkezi Müdürü Mehmet Uzman, kurumun 1987-1988 Eğitim - Öğretim yılında Milas Halk Eğitimi Merkezi bünyesinde Milas Lisesi’nin bahçesinde bulunan barakalarda faaliyetlerine başladığını belirterek, "1988-1989 Eğitim-Öğretim yılında Halk Eğitimi Merkezi Müdürlüğü bünyesinden, Milas Çıraklık Eğitim Merkezi Müdürlüğü adıyla Milas Lisesinin ek binasının bodrum katında eğitim-öğretimine devam etti. Aynı eğitim- öğretim yılının sonuna doğru 23 Nisan İlköğretim Okulu binasına taşınan Merkez, 1988-1989 Eğitim Öğretim yılı başında Merkez Ortaokulu barakalarına,  daha sonra da Milas Endüstri Meslek Lisesi’nin ikinci katına taşındı. 1993 - 1994 Eğitim-Öğretim yılında Milas PTT binasının karşısında bulunan ve daha önceleri Öğretmenevi olarak hizmet veren binaya taşındı. 2001’de Milas Çıraklık Eğitimi Merkezi Müdürlüğü olan adı Milas Mesleki Eğitim Merkezi Müdürlüğü olarak değişti. 2002 - 2003 Eğitim - Öğretim yılında şu anda kullanılmakta olan binasına taşındı. 2013 - 2014 Eğitim - Öğretim yılında 406 çırak, kalfa, usta öğretici ile bu binada eğitim öğretim hizmetlerini sürdürmekte. Bu öğretim yılında Güzellik ve Saç Bakım Hizmetleri, Motorlu Araçlar Teknolojisi,  Elektrik Elektronik Teknolojisi, Ahşap Teknolojisi, Metal Teknolojisi, Döşemecilik, Matbaa, Tesisat Teknolojisi ve İklimlendirme, Kıymetli Metal ve Taş İşlemeciliği alan ve dallarında eğitim verilmekte. Mesleki Eğitim Merkezi’nde, hafta sonlarında ve gece olmak üzere ustalık ve usta öğreticilik kursları açılmakta olup son dönemde yoğun olarak hijyen kursları da açılmakta. Ayrıca en az 12 kişinin başvurması durumunda, mesleki ve teknik kurslarla birlikte hayat boyu öğrenme çerçevesindeki tüm kurslar açılabilmekte. Milas Mesleki Eğitim Merkezi tarafından açıldığı tarihten bugüne kadar 3 bin 620 Ustalık, 3 bin 42 Kalfalık, 1266 Usta Öğreticilik, 109 İşyeri Açma belgesi verildi" dedi. 153 meslek dalında çıraklık eğitimi Ülkemizde 31 alan ve 153 meslek dalının çıraklık eğitimi kapsamında olduğuna dikkat çeken Uzman, "Ahşap Teknolojisi, Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi, Bahçecilik, Bilişim Teknolojileri, Döşemecilik, Elektrik Elektronik Teknolojisi, El Sanatları Teknolojisi, Fotoğrafçılık, Gemi Yapımı, Giyim Üretimi Teknolojisi, Gıda Teknolojisi, Güzellik Ve Saç Bakım Hizmetleri İnşaat Teknolojisi, Kâğıt Teknolojisi, Kimya Teknolojisi, Konaklama Ve Seyahat Hizmetleri, Kuru Temizlemecilik, Kuyumculuk Teknolojisi, Makine Teknolojisi, Matbaa, Metal Teknolojisi, Metalurji Teknolojisi, Motorlu Araçlar Teknolojisi, Pazarlama Ve Perakende, Plastik Teknolojisi, Reklâm Tabelacılığı, Seramik Ve Cam Teknolojisi, Soğutma Ve İklimlendirme, Tesisat Teknolojisi Ve İklimlendirme, Tekstil Teknolojisi, Yiyecek İçecek Hizmetleri çıraklık eğitimi kapsamına girmekte. Bu meslek dallarında işyeri açmak isteyen esnaf ve sanatkarların ustalık belgesi sahibi olmaları ya da yanlarında ustalık belgesi sahibi olan bir kişiyi çalıştırmaları gerekmekte. Çırak öğrenci kayıtları, yılda yaz ve kış olmak üzere iki dönem olarak yapılmakta. Yaz dönemi kayıtları her yıl Temmuz – Ağustos - Eylül, kış dönemi kayıtları ise Ocak ayı içinde yapılmakta" dedi. Yalnızca devamsızlık nedeniyle sınıf tekrarı Çıraklık eğitimine kayıt yaptıran öğrencilerin, mesleklerinin özelliğine göre 2 yada 3 yıl olan çıraklık eğitimini haftada 1 gün okula gelmek ve 5 gün de işyerlerinde çalışmak suretiyle tamamladığını ve kalfalık sınavlarına girebildiklerini ifade eden Uzman, "Ancak çıraklık döneminde okutulan derslerden  başarılı olanlar bu derslerin sınavından muaf tutulmakta, yalnızca mesleki uygulama dersinden sınava girmekteler. Başarısızlık nedeni ile sınıfta kalma, sınıf tekrarı söz konusu olmayıp, yalnızca devamsızlık nedeniyle sınıf tekrarı yapılmakta. Zira herhangi bir dersin haftalık ders saatinin dörtte üçü oranında devam zorunluluğu var" dedi. AÖL işlemleri de yapılıyor 20 yönetici ve öğretmen, 1 memur ve 2 hizmetlinin görev yaptığı merkezde Açık Öğretim Lisesi işlemlerinin de yapıldığını belirten uzman, "Açık Öğretim Lisesi ile ilgili olarak yaklaşık bin kişiye hizmet verilmekte. Bu bağlamda yeni kayıt, kayıt yenileme, kitap dağıtımı, öğrenci belgesi düzenleme gibi hizmetler verilmekte. 2012 ve daha sonraki yıllarda ilköğretim ya da ortaokulu bitirenler zorunlu lise öğretimini Açık Öğretim Lisesi’ne kayıt yaptırmak suretiyle de tamamlayabilmekteler" dedi. Hem işverene hem çıraklara faydası var Çıraklık eğitimin en temel amacının, toplum içinde bireyin yaşam biçimini mesleğinin belirlediği,  geçimini sağlayabilecek nitelikte mesleği ve işi olmayan bireyin topluma uyum sağlaması ve ailesini asgari düzeyde yaşatabilmesinin kolay olmadığı düşüncesinden hareketle, öğrencileri seçtikleri meslekte hayata ve işyeri açmaya hazırlamak, örgün eğitim dışında kalan gençleri meslek sahibi yapmak olduğunu söyleyen Uzman, çıraklık eğitiminin çırağa ve işverene sağladığı faydaları ise şöyle sıraladı.   "Çıraklık eğitimi örgün öğretim dışında kalmış gençleri çıraklık sistemi yolu ile meslek sahibi yapmanın yalnızca bireyin kendisine değil, topluma ve işverene de önemli katkıları bulunmakta. Aday çırak ve çırak öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalığı sigorta primleri devlet tarafından karşılanmakta. Askerlik işlemleri eğitim sonuna kadar tecil edilmekte. İşyerlerinden asgari ücretin % 30’undan aşağı olmamak kaydı ile ücret almaları ve ailelerine yük olmamaları sağlanmakta. Diğer örgün eğitim kurumlarındaki öğrencilerin faydalandığı bütün haklardan faydalanmaları sağlanmakta. Çıraklık eğitimlerini tamamlayanlar kalfalık, kalfalık eğitimlerini tamamlayanlar da ustalık belgesi almakta. İşyerinde çalışan ve eğitime alınan çırakların sigorta primlerinin devlet tarafından ödenmesi işverenlerin maddi yükünü azalttı. Çırak öğrencilere ödenen ücretler her türlü vergiden muaf tutulmuş ve işverence gider olarak gösterilmesi sağlandı. Teorik meslek eğitimi gören çıraklar işyerine daha faydalı olmakta, yapılan üretimin kalitesinin yükseltilmesine ve iş veriminin artmasına katkı sağlamakta. Eğitime bir sözleşme ile başlamak suretiyle, aday çırak ve çırakların gelişigüzel işyeri değiştirmeleri önlenmiş, iş hayatına çalışma disiplini getirilmiştir." Çıraklıktan Ustalığa giden yol Çıraklığı, meslek öğrenmek için başlanılan bir süreç olarak tanımlayan Uzman, çıraklık döneminin çıraklık sözleşmesinin imzalanmasıyla başlayıp kalfalık belgesi alıncaya kadar devam ettiğini belirtti. İsteyen herkesin çırak olabileceğini de dikkat çeken Uzman, "Çırak olabilmek için; en az ilköğretim okulu - ortaokul mezunu olmak, 14 yaşını doldurmuş olmak, bünyesi ve sağlık durumu, gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak, eğitim görmek istediği meslekte, bir işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekiyor. Çırak çalıştırabilmek için işyerinde çırağın eğitiminden sorumlu ve usta öğreticilik belgesine sahip kişinin bulunması gerekmekte. Çıraklık eğitimi sonunda yapılacak olan kalfalık sınavlarında başarılı olunması halinde kazanılan unvana kalfalık diyoruz. Mesleki Eğitim Merkezlerinde belirlenen sürede teorik ve pratik eğitimlerini tamamlayanlar ile Mesleki Eğitim Merkezlerine devam etmeden çıraklık eğitimi süresinin 2 katı kadar SGK’na kayıtlı olarak çalıştığını belgeleyenler, kalfalık sınavlarına girebilir. Kalfalardan 2 yıl süren ustalık eğitimi kurslarını tamamlayanlar ustalık sınavına girmeye hak kazanırlar. Kurslara katılmayanlar ise 5 yıl süreyle mesleğinde çalışmış olduklarını SGK’dan alacakları hizmet belgesi ile belgelendirmek suretiyle ustalık sınavına girebilmekte. Ustalık sınavlarını başaranlara ‘ustalık belgesi’ verilir. Teknik lise, meslek yüksek okulu ve lisans eğitimi mezunları branşlarında ustalık belgesini sınavsız alabilir. Ustalık belgesine sahip olup aday çırak, çırak, kalfa ve öğrencilerin işyerindeki eğitiminden sorumlu meslekî eğitim tekniklerini bilen ve uygulayan kişilere de usta öğretici diyoruz. Yanında çırak öğrenci çalıştırmak isteyen ustaların sahip olmaları gereken belgeye usta öğreticilik belgesi diyoruz. Bu belgeye sahip olmayanlar, yanlarında çırak öğrenci çalıştıramazlar" dedi.