‘Anne Sütü mucizesi’

ÖNDER Haber - 1-7 Ağustos Dünya Emzirme Haftası dolayısıyla, Halk Sağlığı Muğla İl Müdürü Uzman Dr. Mustafa Nuri Ceyhan imzalı bir açıklama yapıldı. ‘Anne Sütü mucizesi’ başlıklı açıklama şöyle ... İçeriğinde, laboratuvarda üretilmesi mümkün olmayan 100’den fazla bileşen olan anne sütü, bebeğin değişen ihtiyacı için sürekli değişir ve yenilenir. Sabah saatlerindeki bileşimi akşam üzerindekinden, emzirmeye başlandığı zamanki bileşimi emzirmenin sonundakinden, bebeğin birinci ayındaki bileşimi yedinci ayındakinden farklı olduğu gibi, her annenin sütü kendi bebeği için özel olarak üretilir. Emzirmenin ve anne sütünün önemine dikkat çekmek için Dünya Sağlık Örgütü tarafından 1-7 Ağustos tarihleri arasında kutlanan "Dünya Emzirme Haftası", ülkemizde hem dünya ile aynı tarihlerde, hem de 1-7 Ekim tarihleri arasında ikinci kez kutlanmaktadır. Anne sütünün yararı ile ilgili yazılar eski Mısır’da MÖ 1550 yılından kaldığı sanılan papiruslarda bile geçmekte, Rönesans Avrupa’sında yazılan çeşitli kitaplarda anne sütünün bebekler için en iyi besin olduğu vurgulanmaktadır. Eski Türklerde anne sütü kutsal sayılırken, İbni Sina, ünlü eseri El-Kaânun fit-tıp’ta (Tıp Kanunu) da bebeklerin mümkün olduğu kadar anne sütü ile beslenmeleri gerektiği yazılmıştır. 17 ve 18. yüzyıl çocuk sağlığı kitaplarında da anne sütünün önemi üzerine durulurken, günümüzde bu konuda yapılan araştırmalarla anne sütü ve emzirmenin bebek sağlığı açısından ne kadar yararlı olduğu ortaya konulmaktadır.   Anne sütünün 12 yararı Anne sütünün eşiz bir gıda olduğunu gösteren, bilimsel olarak da kanıtlanmış 12 yararı şöyle sıralanabilir. Yenidoğan bir bebek için en iyi gıda tek başına anne sütü- Yaşamın ilk 6 ayı boyunca, başka hiçbir ek gıda gerekmeksizin, anne sütü bebeğin tüm ihtiyaçlarını karşılamak için yeterlidir. Bu dönemde bebeğe ek olarak verilmesi gereken tek destek ise D vitaminidir. Her annenin sütü kendi bebeği için özel- Anne sütünde, inek sütünde bulunmayan ve laboratuvarda üretilmesi mümkün olmayan 100’den fazla bileşen bulunmaktadır. Ayrıca, formül mamalardan farklı olarak anne sütünün içeriği, bebeğin sürekli değişen ihtiyaçlarını karşılamak için sürekli değişir ve yenilenir. Ayrıca prematüre bir bebek için üretilen anne sütü bileşimi, zamanında doğan bir bebek için üretilenden daha farklı ve besleyicidir. Daha kolay sindirilir- Anne sütü bebeğin hassas ve halen gelişmekte olan sindirim sistemi için de eşsiz olup anne sütündeki protein ve yağ, inek sütündeki protein ve yağa göre daha rahat sindirilebilir. Genel olarak anne sütü ile beslenen bebeklerde ishal veya kabızlık gibi problemler hemen hiç görülmez, sadece anne sütü verilirken oluşan özel barsak florası bebekleri enfeksiyonlardan ve ishallerden korur. Daha az sodyum ve protein- Anne sütünün tuz ve protein içeriği inek sütüne göre daha az olduğu için, yenidoğanın gelişmekte olan böbreklerinin süzme kapasitesine daha uygun bir besindir. Daha az allerji riski- Anne sütü alan bebeklerde gıda alerjilerine mama ile beslenen bebeklere oranla daha az rastlanır, yaşamın ileriki dönemlerinde astım dahil alerjik hastalıklar daha az görülür. Daha iyi kalsiyum ve demir emilimi- Anne sütündeki kalsiyum ve demir, inek sütü bazlı mamalara göre daha iyi emilerek bebeğin kan dolaşımına katılır, anne sütü alan bebeklerde demir eksikliği anemisi daha az görülür. Cildi etkiler: Anne sütü ile beslenen bebeklerde daha az pişik görülür. Bağışıklığı güçlendirir- Anne sütü, bebeği çeşitli hastalıklardan koruyan bağışıklık maddelerini (antikorlar) bebeğe vererek bağışıklık sistemini güçlendirir. Anne sütü ile beslenen bebeklerde kulak iltihabı, soğuk algınlığı gibi hastalıklar daha az görüldüğü gibi, hastaneye yatmayı gerektirecek mikrobik hastalıklar da bu bebeklerde daha az görülür. Obeziteden korur- Anne sütü bebeği ilerideki yaşamında obeziteden korur. Psikolojik gelişimine katlı sağlar- Anne sütü verilmesi sırasında anne ile bebek arasında çok özel bir bağ kurulur. Bu, bebeğin psikolojik gelişimine olumlu katkıda bulunurken, anne-bebek ilişkisini de kuvvetlendirir. Anne sütü, verilmesi en rahat besin- Anne sütü her zaman kullanıma hazır, temiz ve ideal sıcaklıktadır. Bebeğin ihtiyacı olan her yerde ve her zaman verilebilir. Anne sütü formül mamalar ile karşılaştırıldığında aynı zamanda çok daha ekonomiktir. Anneyi de koruyor- Emziren annelerde meme ve rahim kanserlerine emzirmeyenlere oranla daha az rastlanır. İlk 6 ay sadece anne sütü ile beslenilmesi, 6’ncı aydan sonra ek gıdalara başlanılması önerilmektedir. Ek gıdalara alışma sürecinde temel besin yine anne sütü olsa da 1 yaşa kadar günlük beslenmenin yüzde 30’una kadar azalır. Dünya Sağlık Örgütü, ek gıdalarla birlikte olmak koşuluyla, anne sütüne 2 yaşa kadar devam edilmesini önermektedir. Bebeğin doğumundan sonraki bu 2 yıllık süreçte emzirmenin sürdürülebilmesi için, emziren annenin her aşamada desteklenmesi gerekmektedir. İşte bu amaçla 1991 yılında Anne Sütünün Teşviki ve Bebek Dostu Hastaneler Programı uygulanmaya başlanmış, bu bağlamda yenidoğan ünitelerinde ve doğum servislerinde yenidoğan bakımı ve emzirme konusunda daha bilinçli personel çalıştırılarak, anneye ve aileye anne sütü ve emzirme konusunda doğru bilgilendirmeler yapılması amaçlanmıştır. (Program, halen Anne Sütünün Teşviki ve Bebek Dostu Sağlık Kuruluşları Programı olarak uygulanmaktadır.) 2005 yılında "Bebek Dostu İl" ünvanı alan ilimiz, 2014 yılındaki çalışmalarıyla Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı tarafından "Altın Bebek Dostu İl" plaketi ile ödüllendirilmiştir. İlimiz bu ödülü 2014 yılında ‘Altın Bebek Dostu İl’ olma kriterlerini yerine getirerek hak etmiştir. Halen İlimizde 139 Aile Hekimliği Birimi (% 56,3) ve 20 Hastane (% 95,2) Bebek Dostu Sağlık Kuruluşu olarak hizmet vermektedir.