“Bu düzen değişmelidir!”

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2015 yılında yüzde 9,1 büyüyen tarım sektörünün, 2016 yılının Ocak-Eylül döneminde yüzde 6,2 küçüldüğünü bildirerek, “Tarımdaki küçülme üretim düşüşünden kaynaklanmadı. Tahıl hariç, hem bitkisel hem hayvansal üretimdeki artış devam etti. Küçülmenin nedeni üretici fiyatlarının düşmesidir” dedi ve “Rusya ambargosunun tüm ürünlerde kaldırılması” ve “mazot, gübre, tohum, ilaç, elektrik gibi girdi maliyetlerinin azaltılması” taleplerini yineledi.

Birlik Merkezi’nde düzenlediği basın toplantısında, tarımda 2016 yılını değerlendirip 2017 yılına ilişkin beklentileri dile getiren Bayraktar, “Çiftçimizin ürettiği ürünlerin yarıdan fazlasının fiyatı son bir yılda azaldı. Üreticimizin bin bir emekle ürettiği ürünlerin, genel tüketici enflasyonundan az artması, hatta bir önceki seneye göre gerilemesi, çiftçimizi olağanüstü zor durumda bırakmaktadır. Ayrıca üretici ile tüketici arasındaki fiyat farkı bir türlü kapatılamamaktadır. Aradaki zincir bir türlü kırılamamıştır. En son 2016 yılı Aralık ayında, üretici ve market arasındaki fiyat farkı, kuru kayısıda yüzde 398, portakalda yüzde 357, elmada yüzde 304, kuru soğanda yüzde 262, sütte yüzde 243, marulda yüzde 242, kuru üzümde yüzde 240, kuru incirde yüzde 219, mandalinada yüzde 212 ve maydanozda yüzde 209 oldu. Aralık ayında kuru kayısı 5 kat, portakal 4,6 kat, elma 4 kat, kuru soğan 3,6 kat, süt, marul ve kuru üzüm 3,4 kat, kuru incir 3,2 kat, mandalina ve maydanoz ise 3,1 kat fazlaya tüketiciye satıldı. Bugün üreticide 6 lira olan kuru kayısı markette 29 lira 90 kuruş, 52 kuruş olan portakal 2 lira 35 kuruş, 67 kuruş olan elma 2 lira 70 kuruş, 33 kuruş olan kuru soğan 1 lira 18 kuruş, 1 lira 4 kuruş olan süt 3 lira 57 kuruş, 76 kuruş olan marul 2 lira 60 kuruş, 3 lira 70 kuruş olan kuru üzüm 12 lira 58 kuruş, 6 lira 50 kuruş olan kuru incir 20 lira 72 kuruş, 72 kuruş olan mandalina 2 lira 23 kuruş, 33 kuruş olan maydanoz 1 lira 2 kuruştur.

Bunun uzun süre devam etmesi halinde çiftçimizin üretimden kopmasına neden olacağı açıktır. Çiftçi de istikrarlı bir gelir elde etmeli, tüketici de makul fiyatlarla ürün tüketebilmelidir. Görünen o ki 2016 yılında da tüketicimiz, üretici fiyatlarının çok üzerinde bir bedelle ürün alabilmiş, istediği miktarda ürün tüketememiştir. Mevcut durumdan hem çiftçimiz hem de tüketicimiz mağdur olmuş, aracılar kazanmıştır. Bu düzen değişmelidir” dedi ve bu çerçevede Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi’nin yapacağı çalışmaları önemsediklerini sözlerine ekledi.

Daha sonra 2017 yılı beklentilerini dile getiren Bayraktar, üreticinin en önemli sorunlarından birinin fiyat ve gelir istikrarsızlığı olduğuna vurgu yaparak, “Bu yapı düzelene kadar, Toprak Mahsulleri Ofisi garantörlüğünde üretici birlikleri devreye girmeli, alım yapmalı, piyasayı düzenlemelidir. Ofis, kiraladığı veya inşa ettiği depoları üretici birliklerine tahsis etmelidir. Üreticiyi tarlada tutmak istiyorsak bu sorunu çözmeliyiz. Bunun başka yolu yoktur. Hükümetimizin başlatacağı havza bazlı üretim modeli de planlı üretimin ilk adımı olacaktır. Planlı bir üretim yapıldığında, üretici gelir, ürünler fiyat istikrarına kavuşacaktır. Birim fiyatın düşürülmesi bakımından; elektrikte uygulanmakta olan pay ve fonlar ile yüzde 18 KDV, tarımda kullanılan elektrikte gübrede olduğu kaldırılmalıdır. Hayvancılık işletmelerimizin indirimli tarifeden elektrik almaları sağlanmalıdır. Elektrik borçlarının desteklerden kesilmesiyle ilgili uygulama kaldırılmalıdır” dedi.

Açıklamasının son bölümünde verimli tarım arazilerinin korunmasının önemine dikkat çekip Sulama ve Hayvancılık ile ilgili sorun ve beklentileri de dile getiren Bayraktar, sözlerini şöyle tamamladı:

“Ülkemiz için 2016 yılı çok zor bir yıl oldu. 15 Temmuz badiresini milli bir karşı koyuşla aştık. Hem ülke içinde hem ülke dışında terör mücadelesi yürütüyoruz. Sıkıntılı bir süreçten geçiyoruz. Şunu da unutmayalım, milletçe el ele omuz omuza verirsek, birlik ve beraberliğimizi korursak, ülke olarak çözemeyeceğiz hiçbir sorunumuz yoktur. Böyle hareket ettiğimiz takdirde, 2017 yılı çok daha iyi bir yıl olacaktır. Buna yürekten inanıyorum.”