‘Denetimi atlatmak’ için değil, ‘Güvenliği artırmak’ için!

ÖNDER Haber / A. Kemal KAŞKAR - Asansör ve Yürüyen Merdiven Sanayicileri Derneği (AYSAD) Başkanı Sefa Targıt, özellikle son dönemde yaşanan kazalarla beraber ülke gündeminden düşmeyen "Asansör" konusunda bir bilgilendirme toplantısı düzenledi. Targıt, toplantıda yaptığı konuşmanın başında, her yıl ortalama 20-25 bin asansörün hizmete girdiği ülkemizde 2013 sonu itibariyle yeni asansör tesis iç pazarının 1.2 milyar TL büyüklüğe ulaştığını, bakım pazarının 300 milyon TL, ihracatın ise 150 milyon dolar civarında olduğunu söyledi. Asansörle ilgili dünya geneline ilişkin rakamlar da veren Targıt, "Dünyada her yıl 875 bin yeni asansör hizmete giriyor. Dünya genelinde şu anda 12 milyon asansör çalışıyor. Bunların neredeyse yarısı Avrupa, Rusya ve Ortadoğu’nun içinde bulunduğu bölgede yer alıyor. 7,2 milyar nüfusa sahip dünyada 2014 yılında her bin kişiye 1,6 asansör düşerken, Türkiye’de her bin kişiye 5 asansör düşüyor" dedi. Yüksek riskli asansör oranı % 20 civarında Türkiye’de her gün 50 milyon insan taşıyan asansörlerin, çok sayıda mekanik ve elektronik parçadan oluştuğunu vurgulayan Targıt, bunların da tıpkı otomobil ya da uçaklardaki gibi düzenli bakım ve kontrollerinin mutlaka uzman kişilerce yapılması gerektiğini belirterek, "2013 yılından 2014 başına kadar geçen sürede kontrolü yapılan 152.278 asansörün sadece 44.329’u risksiz görülüp yeşil etiket alırken, 96.542 asansörün ise yüksek risk taşıdığı tespit edildi. Bu tablo, kabul edilebilir ve sürdürülebilir değildir. Biz sektör mensupları olarak, değerlendirme kriterlerinin doğru olmadığı, piyasadaki hemen kapatılması gereken yüksek riskli asansörlerin % 20 civarında olduğu ve bu durumdaki asansörlerin hiç tavizsiz hemen kapatılması gerektiği kanaatini taşıyoruz. İncelenen asansörlerde bulunan eksikleri değerlendirdiğimiz zaman bu kanaate vardık. Diğer eksiklilerin asansör çalışırken de zaman tanınarak tamamlanabileceğini biliyoruz. Bu yönde değişiklik talebimizi Bakanlığımıza ilettik, gereğinin en kısa zamanda yapılacağını umuyoruz" dedi. Ölen 17 kişiden 12’si Türk! AYSAD olarak asansörde sadece güvenliği değil, kullanım kolaylığını da teşvik etmeyi görev edindiklerini vurgulayan Targıt, İFO Fuarcılık ile birlikte 6’ncısını düzenledikleri Uluslararası Asansör Tasarım Yarışması’nın bu yılki konusunu "Mevcut Binalara Yapılacak Yeni Asansörler" olarak belirlediklerini söyleyip, sözlerini asansör kaza istatistikleri hakkında bilgilendirmelerde bulunarak şöyle sürdürdü, "Hızlı trenin bir yılda taşığıdı insanı, asansörler bir günde taşıyor. 2006 - 2014 yılları arasında toplam 213 asansör yolcu ve iş kazası meydana geldi. 157 kazada 55 asansör kullanıcısı yolcu yaşamını yitirirken, 181 yolcunun da yaralandı. Ölümle sonuçlanan bu kazaların temel nedenlerini; kabin kapısı olmaması, problemli kat kapısı kilitleri ve kontrolsüz kabin hareketleri olarak sıralayabiliriz. Aynı dönemde montaj ve bakım sırasında meydana gelen 56 iş kazasında ise 38 çalışan, yeterli emniyet tedbirlerinin alınmaması nedeniyle hayatını kaybetti. Buna karşın ELA European Lift Association (Avrupa Asansör Derneği) verilerine göre 2013 yılında aralarında Türkiye’nin de bulunduğu derneğe üye 18 Avrupa ülkesinde toplam 835 asansör kazası meydana geldi ve bu kazalarda ölen 17 kişiden 12’si maalesef Türk." Bina sorumlulura, güvenliği artırmanın değil kontrolü atlatmanın derdinde Bina sorumlularının, "Asansörün kurallarına uygun olarak güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla, ayda en az bir defa düzenli olarak bakımını yaptırmaktan ve kullanıcıların can ve mal güvenliğinin tam olarak sağlanması amacı ile gerek kullanım hatalarından gerekse harici müdahalelerden meydana gelebilecek tehlikelerin önlenmesi için ilk yıllık kontrolünü, asansörün piyasaya arz edildiği tarih itibarıyla ilk yılın sonunda, devamında ise yılda en az bir kere yaptırmaktan sorumlu" olduğunu da sözlerine ekleyen AYSAD Başkanı Sefa Targıt, bina sorumlularının bu anlamda sorumlu davranmadığından yakınarak, "Maalesef asansör firmalarını ve muayene elemanlarını ayartmaya çalışarak, onları, mevcut riskleri görmezden gelip yeşil etiket vermeleri konusunda yoldan çıkarmaya çalışıyorlar. Şu andaki duruma göre bina sorumluları, emniyeti artırmanın değil kontrolü atlamanın peşindeler" dedi. Teknik eleman sıkıntısı var Asansör kazalarının meydana gelmesindeki temel nedeni; düzenli bakım ve periyodik muayenelerin yapılmasındaki eksiklik olarak gösteren Targıt, yetkilendirilmiş kuruluşlarda, teknik yeterliliğe sahip eleman sıkıntısı yaşandığını belirterek, bu eksikliğin, örneğin muayene kuruluşunun farklı elemanlarının aynı asansörde farklı değerlendirme sonuçları çıkarması gibi garip sonuçlar doğurduğunu söyledi. Özen gösterilmeli Targıt, açıklamasının son sölümünde ise, asansörlerin üzerinde çok düşünülüp emniyet önlemleri geliştirilmiş taşıt araçları olduğuna dikkat çekerek, "İnsan taşıyan araçların en emniyetli ve insan hatasına yer bırakmayan cihazlarla donatılmış olanı asansörlerdir. Yeter ki, ehliyetli kişilerce tasarlanıp tesis edilsin ve bakımları yine ehliyetli kişilerce yapılsın. Otomobillere gösterilen ihtimam asansörlere de gösterildiği takdirde, kaza olması söz konusu değildir" dedi.