Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği’nde Milaslı zeytinyağcılar neden yok?
Türk zeytin ve zeytinyağı ihracatçılarından Avustralya çıkarması. Dünya’nın 12. ekonomisi olan, kişi başı geliri 65 bin dolara ulaşan, sofralık zeytin ve zeytinyağı tüketimi artan Avustralya’da yüzde 20 pazar payına ulaşmayı hedefleyen Türk zeytin ve zeytinyağı ihracatçıları 38 saat uçak yolculuğu yaparak, 30 bin kilometre uçarak Türk zeytin ve zeytinyağını tanıttılar.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği organizasyonunda 11 Türk zeytin ve zeytinyağı ihracatçısı firma, 1-7 Eylül 2024 tarihleri arasında Avustralya'nın Melbourne şehrine yönelik zeytin ve zeytinyağı sektörel ticaret heyeti düzenledi.
Haberin ayrıntılarına girmeden, “neden Türkiye’nin AB coğrafi işaretli tek zeytinyağı olan Milas Memecik Zeytinlerinden elde edilen zeytinyağı üreticilerinden hiç biri, bu organizasyonlarda görünmüyor” sorusunu, Milas zeytinyağı üreticileri tarafından irdelenmesi gereken bir soru olarak tekrar gündeme getirmek gerek.
Evet, bazı zeytinyağı markalarımızın yurt dışına da zeytinyağı ihraç ettiğinin haberlerini zaman zaman haberlerde görüyoruz. Ama o zaman neden yıllardır Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği’nde onları ve başarılarını görmüyoruz? Neden?
En net cevabın, “bizim zeytinyağı üreticilerimizin hemen hepsinin hala butik zeytinyağı üreticileri konumundan çıkamaması” olduğudur. Dolayısıyla, ikinci bir parti zeytinyağı ihracatı talebi olsa dahi, karşılayamamaktadırlar. Çünkü butiktirler, üretimleri sınırlıdır. Türkiye’deki en fazla zeytin ağacına sahip ilçe konumundaki Milas, üstelik tek AB Coğrafi İşaret Belgesi’ni almış bir zeytinyağı iken, hala bu durumdaysa, ‘küçük olsun benim olsun’ zihniyetini aşamadığı içindir. Eğer mevcut zeytinyağı üreticileri, daha büyük ölçekli ve sürekli ihracat yapabilme organizasyonu içinde birleşemiyorlarsa, ‘fizik boşluk tanımaz’, Milaslı olmayan dış sermayenin bu işe talip olacağını görmelidirler. Zaten son zamanlarda zeytinyağı üretimi amacıyla Milaslı olmayan sermayenin bu sektöre giriş yaptığını da görüyoruz. Eğer Milaslı üreticiler bunu beceremezlerse, kimse kuşku duymasın, bir süre sonra çok daha büyük bir sermaye yatırımıyla, Milaslı olmayan bir sermaye grubu, bu doğal zenginliğimizin üzerine oturacak ve bir süre sonra da ‘büyük küçüğü yutar’ kuralı, burada da hayata geçecektir.
Şimdi, Ege İhracatçılar Birliği bültenindeki Avustralya pazarına dönük zeytinyağı ihracatçıları birliğinin organizasyonuyla ilgili haberin ayrıntılarına geçebiliriz.
Avustralya pazarından yüzde 20 pay almak istiyoruz
Sofralık zeytini Yunanistan’dan, zeytinyağını İspanya’dan ithal eden yıllık 200 milyon dolar zeytin ve zeytinyağı ithalatı olan Avustralya pazarından yüzde 20 pay almayı hedeflediklerini dile getiren Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Uygun, Avustralyalı ithalatçılarla 114 ikili iş görüşmesine imza attıklarını, 2-5 Eylül 2024 tarihleri arasında düzenlenen Fine Food Australia Fuarı’nda EZZİB olarak stand açtıklarını, ziyaretçilere Türk zeytin ve zeytinyağlarının tadımını yaptırdıklarını kaydetti.
Avustralya’daki ikili iş görüşmelerinde önemli iş bağlantılarına imza attıklarını ifade eden Uygun, “Avustralya’da tüketicilerin sağlıklı gıdalara ilgisi çok fazla. Zeytin ve zeytinyağı, Avustralyalı tüketiciler tarafından bilinir ve tercih edilir durumda. Bu bağlamda Avustralya pazarı, Türk zeytin ve zeytinyağı ihracatçılarının potansiyeli yüksek önemli hedef pazarlarından biri. Bu potansiyeli ihracata dönüştürmek için gidiş dönüş 38 saatlik uçak yolculuğu yaparak 30 bin km yolculuk yaptık. Görüşmeler Avustralya'da Türk zeytin ve zeytinyağının bilinirliğini artırmak ve yeni iş birlikleri kurmak adına son derece verimli oldu. Avustralya'da sektör temsilcileri ve gıda ithalatçılarını ziyaret ettik. Bu temasların meyvelerini 2024/25 sezonunda vereceğine inanıyoruz” diye konuştu.
Türkiye’nin 2022-23 sezonunda 420 bin ton zeytinyağı rekoltesiyle dünya ikincisi, 735 bin ton sofralık zeytin rekoltesiye dünya birincisi olduğunu hatırlatan EZZİB Başkanı Uygun sözlerine şöyle devam etti; “2024-25 sezonunda da benzer bir rekolte beklentimiz var. İhracatta kısıtlamaların olmadığı bir yıl olduğu takdirde 150 bin ton zeytinyağı ve 100 bin ton üzerinde sofralık zeytin ihraç ederek ihracatta 1 milyar doları aşmayı hedefliyoruz. Bu hedeflere ulaşmak için hedef pazarlara yönelik pazarlama faaliyetlerimiz önümüzdeki süreçte devam edecek.”
Avustralya Sektörel Ticaret Heyetine katılan Türk zeytin ve zeytinyağı ihracatçıları Türkiye Cumhuriyeti Melbourne Başkonsolosu Doğan F. Işık’ı makamında ziyaret ederken, Avustralya’da Türk gıda ürünlerinin tanıtım ve dağıtımını yapan firmaları süpermark zincirlerine inceleme ziyaretleri yaparak, yerel perakende ortamını gözlemledi.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği’nin Avustarla Sektörel Ticaret Heyetine; Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdür Yardımcısı Tayfun Kılıç katılırken, Melbourne Ticaret Ataşesi Hazal Oğuz Sarıkaya Avustralya temasları süresince eşlik etti ve Avustralya ekonomisi ile ilgili bilgi paylaşımında bulundu.
EZZİB Avustralya heyetinde; EZZİB Başkanı Emre Uygun, EZZİB Başkan Yardımcıları Davut Er ve Mehmet Kadri Gündeş yanında BALSARI YAĞ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ., EGE BARIŞ ZEYTİNCİLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ., EGE NKM GIDA SAN. TİC. A.Ş., EROĞLU YERLİ ÜR GIDA HAYV. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ., GÜNKAR İNŞ. GIDA. TEKS. NAK. İTH. İH. SAN. TİC. LTD., SANFORD GIDA TARIM İNŞ. TURZ. SAN. VE TİC. A.Ş., SAVOLA GIDA SAN. TİC. A.Ş., TERMES TARIM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ., UYGUN RAFİNE YAĞ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ., YENİÇAĞ GIDA SAN. VE TİC. A.Ş. ve ZER ZEYTİNCİLİK SAN. VE TİC. A.Ş. firmalarından temsilciler katılım gösterdi.