“Hiç kimse kendi öz sermayesi ile yatırım yaptığı bir işte ücretsiz hizmet yapmak istemez.”
Şoförlerin, bütün girdi maliyetlerindeki büyük artışların üstüne, mazota yapılan büyük ÖTV zammından sonra, özellikle toplu taşıma yapan araçlardaki ücretsiz yolcu taşıma sorununa çözüm talep eden açıklamaları, artık kontak kapatma noktasına geldiğini gösteriyor. Büyük sıkıntı çeken şoför esnafının, özellikle toplu taşıma yapan kooperatiflerin başkanları, bugün Milas Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası Başkanlığı’nda toplanarak, basına yaşadıkları sıkıntıları aktardılar.
Şoförlerin derdi bir değil. En fazla şikayet ettikleri konuların başında, Bodrum’a çalışan kooperatif üyelerinin, Bodrum Garajı’na kadar yolcu taşıma yetkisi nedeniyle büyük sıkıntı yaşadıkları anlaşılıyor. Bir kooperatif başkanı, “Mumcular kooperatiflerinin Bodrum’un içine girme yetkisi olduğu için, biz Milas’a ait kooperatif olarak haksız rekabet içindeyiz. Mumcular araçları da biz de her gün Bodrum’a çalışan emekçileri taşıyoruz. Onlar kentin içine kadar girerek avantaj sahibiler. Bizse Bodrum’a giremiyor, garaja bırakıyoruz. Yolcular oradan bir ya da iki araçla tekrar yolculuğa başlıyorlar. O nedenle de bizim araçlarımızı tercih etmiyorlar. Bize hiç olmazsa belli saatlerde Bodrum’a giriş izni verilmelidir. Mumcular kooperatifi bu sürede 10 kat büyüdü, ama bizler 10 kat küçüldük. Artık araçlarımızı çalıştırmamak, daha kârlı bir hale geliyor. Ayrıca, 65 yaş üzeri, engelli, hasta pek çok yolcuyu bedava taşımak zorundayız. Bunlar için bize verilen para, iki günlük ücretsiz taşıdığımız yolcuların ücretini karşılıyor ancak. Gerisini biz yükleniyoruz. Başka yerlerde olduğu gibi Belediyelerden de hiç bir katkı alamıyoruz. Bu koşullarda nasıl çalışırız? Hepimiz çoluk çocuğumuzun rızkı için çalışıyoruz. Bölgemizde emekli de çok. Sabahın köründe iş başı yapıyorum. İlk seferim, 16 kişilik minibüsümde 13 tane ücretsiz yolcu var. Sinirden ölüyoruz. Doğal olarak bu tür yolcuları aracımıza almamaya başlıyoruz. Bu işe mantıklı bir çözüm gelmediği takdirde bu işi yapmayacağız artık” diye feryat ediyordu.
Şoför esnafının içinde bulunduğu durumla ilgili olarak bir açıklama yapan Milas Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası Başkanı Nurol Paskal da, yapılan zamlardan önce talep ettikleri %50 taşıma ücreti artışının, son ÖTV zamlarından sonra anlamsız hale geldiğini ve UKOME’de belirlenecek bu ücret artışının da revize edilmesi gerektiğini belirterek, şunları söyledi:
“Toplu taşıma özel tüketim değil insanların zorunlu ihtiyaçlarından biridir. Salgın dönemi, artan maliyetler, son dönemde akaryakıta gelen zamlar ve bu zamların tüm gider kalemlerine yansıması toplu taşımayı özel sektör açısından sürdürülemez hale getirmiştir.
Geldiğimiz noktada sorunlarımızı ilgili ve yetkili bütün kurumlara ilettik. Yolcularımızı sıkıntıya sokmadan, mağduriyete yol açmadan, on binlerce ailenin geçim kaynağı ve mesleği olan bu sektör yok olmadan yetkililerin bir çözüm bulacağı inancındayız. Çözüm bulunmadığı takdirde bırakın ücretsiz taşıma yapmayı yakıt dahi alamayacak olan esnaflarımız zaten çalışamayacaklardır.
AKARYAKITTA VERGİ MUAFİYETİ:
“Tüm vergilerini istisnasız ödeyen esnaflarımız için sürdürülmesi imkânsız hale gelen toplu taşımada kullanılan akaryakıtta vergi muafiyeti acilen sağlanmalıdır. Özellikle toplu taşıma özel tüketim değil, insanların zorunlu ihtiyaçlarından biridir. Bu süreçte birçok arkadaşımız iflas eşiğine geldi. Düzelir umuduyla evini satanlar dahi oldu ama artık akaryakıttaki son ÖTV artışından sonra bu işin yürüyemeyeceğini anladık.
Ücretsiz taşıma şehit ailelerimiz, gazilerimiz, emniyet ve basın mensupları dışında özel sektörde zaman kaybetmeden sonlandırılmalı ya da kamu araçlarında geçerli olmalıdır. Kamu aracı olmayan illerde ise biniş başına ödeme yapılmalıdır. Hiç kimse kendi öz sermayesi ile yatırım yaptığı bir işte ücretsiz hizmet yapmak istemez. Çok suistimal edilen ve ihtiyacı olmayana da verilen ücretsiz seyahat hakkı adil değildir. Bakanlığın ücretsiz taşıma için aylık ödediği gelir desteği de iki günlük taşımayı bile karşılamamaktadır; dolayısıyla biniş başına ödeme yapılmalıdır. Çok suistimal edilen ücretsiz binişlere biniş veya saat kotası konulmalıdır.
BİN YOLCUDAN 500’Ü ÜCRETSİZ :
Şu anda Türkiye genelinde ücretsiz taşımanın oranı yüzde 40’lara kadar ulaştı. Ankara özel halk otobüsleri birliğinin bu konuda yaptığı açıklamada: “Bin yolcu taşıyan bir otobüs yaklaşık 500’ünü ücretsiz taşıyor. Engelli vatandaşlarımız için de toplu taşımadan ücretsiz faydalanabilmeleri için kanun çıkarıldı.
Her zaman için başımızın üstündeler fakat şimdi bu kartlar hastalara da veriliyor, dolayısıyla hasta ile engelli kavramı da karışıyor. Bu durum da gözden geçirilmeli ve engel oranı yüzde 70’e çıkarılmalı. Aslında taleplerimizin haklılığı "siz ücretsiz hizmet yapar mısınız?" sorusunun cevabındadır.Çözüm üretilmediği takdirde "zaten battık ne olacaksa olsun" diyen esnaflarımızın 15 Ekim 2023 tarihinden itibaren istemeyerek de olsa Türkiye genelinde ücretsiz taşıma yapamayacağımızı kamuoyuna saygıyla duyururuz.” denilmektedir.
Muğla olarak ta Türkiye genelinden daha olumsuz şartlarda toplu taşıma yapılmaktadır.Bölgemiz tatil bölgesi olduğu için 65 yaş üstü vatandaşlarımızın yoğunluğu daha fazladır.Dolayısıyla bizlere maliyeti olumsuz anlamda çok ağırdır.Konu ile ilgili Türkiye Özel Halk Otobüsleri Birliğinin yapacağı söylemlere biz de katılıyoruz.
GELİR DESTEKLERİ İKİ GÜNLÜK ÜCRETİ BİLE KARŞILAMIYOR:
Ücretsiz taşıma için İlimizde araç başına 2 bin 700 TL gelir desteği verilmektedir. Bu rakamlar iki günlük taşıma ücretini bile karşılayamamaktadır. Ülkemizdeki bazı belediyeler gibi Muğla Büyükşehir Belediyemizin ek bir gelir desteği bulunmadığı için yük tamamen esnafımıza kalmıştır.Özel halk otobüsleri mutlaka sübvanse edilmelidir.
Yukarıda bahsettiğimiz sorunlardan en önemlisi olan akaryakıt ve temel taşıma girdilerindeki artışlar, motorlu taşıtlar vergisine ilave edilen ek vergiler, sürekli artan yedek parça, araç sigortaları vb. Giderler, diğer esnaflarımızı da aynı şekilde olumsuz etkilemektedir. Oda olarak ta yetkili kurumlara esnafımızın mağduriyetini gidermek için gerekli müracaatlar yapılmış olup sıkı bir şekilde takibimiz devam etmektedir.”