Milas’ın Evleri Restore Edilse Nasıl Görünürdü?
2013 yılında gazetemizde yer alan bir habere göre, Milas’ta tarihi değerleri tescillenmiş ev, cami, türbe, han ve hamamlardan oluşan 181 yapı bulunuyor. Net olmayan bilgilere göre şuanda ise bu yapı sayısı 270 civarında. Bu yapıların büyük bir kısmını ise şehir merkezinde yer alan evler ve konaklar oluşturuyor. Milas'ın tarihini yansıtan bu evlerin bazılarının, bakımsızlık, yangınlar ve doğal olaylar nedeniyle her geçen gün yok olmalarına tanıklık ediyoruz.
19. ve 20. yüzyılın başlarında inşa edilen ve bir dönemin mimari izlerini taşıyan bu yapılar, günümüzde kullanılmadığı için yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya. Birçok ev, terk edilmesinin yanı sıra, sahiplerinin, yüksek restorasyon maliyetleri ve uzun prosedürlerden dolayı onarım yapılmak üzere el değmemiş bir halde duruyor. Ayrıca, bazı evlerin birden fazla varisi olması ve bu kişiler arasında anlaşma sağlanamaması nedeniyle de bu yapılar kaderine terk edilmekte.
Restorasyon için ilk adım, tescilli bir evin rölevelerinin hazırlanması ve buna uygun restorasyon projesinin oluşturulması. Ardından, Anıtlar Kurulu’ndan onay alınması gerekiyor. Bu süreç, yıllarca sürebiliyor ve ev sahiplerini evlerinin restorasyonu için cesaretlendirmiyor. Ev sahipleri, bu uzun ve zahmetli süreçle karşı karşıya kaldıkları için projelerine başlamaktan vazgeçiyorlar.
Bodrum gibi turizm merkezi olan bir bölgenin komşusu olan Milas, aslında tarihi evlerinin restorasyonuyla büyük bir potansiyel taşıyor. Kültür turizminin giderek ön plana çıkmaya başladığı bu dönemde, Milas’ın tarihi evlerinin restore edilip turizme kazandırılması, bölgeye ekonomik ve kültürel katkılar sağlayabilir. Ancak, yüksek maliyetler ve karmaşık prosedürler, bu projelerin hayata geçirilmesini engelliyor.
Bu nedenle, biz de bu tarihi yapıların restorasyonunu yapay zekaya sorarak nasıl görüneceğini merak ettik. Yapay zeka, Milas’ın eski evlerinin restorasyonu sonrası nasıl bir görünüme kavuşacağını gösteren örnek görseller hazırladı. Bu görseller, bazen abartılı olsa da, maksat, değişimi gözlemlemek. Bu görselleri sizlerle paylaşırken, belki de bu tarihi sokakların ve binaların kaderine terk edilmesinin veya betonarme yapılara yenilmesinin ne büyük kayıp olduğunun, aslında ne kadar farklı ve muhteşem yapılara dönüşebileceğini göstermek istedik. Bu konuyu farklı bir bakış açısı ile ele alarak, bu değerlerin korunması ve bir adım atılması için yeni bir pencere açmak istedik.
Milas’ın tarihi evlerinin yeniden hayat bulması, sadece bölgeye kültürel zenginlik katmakla kalmaz, aynı zamanda yerel ekonomiyi de canlandırarak, turizmin iç bölgelere çekilmesine katkı sağlayabilir. Bu güzel ve tarihi yapıların kaderine terk edilmemesi için hep birlikte daha fazla adım atılması gerektiği bir gerçek.