“Ramazan fırsatçılığı yapılmasın!”

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ramazan ayının başlaması öncesinde yaptığı açıklamada bir dizi uyarıda bulundu.

2007 yılından bu yana her Ramazan ayı öncesinde, gıda tüketiminin artmasından dolayı fiyatların spekülasyonla yükseltilmesini önlemek için yürüttükleri çalışmalara ve uyarılara bu yıl da devam ettiklerini belirten Bayraktar, bu çalışma ve uyarılarının amacının, fiyat artışlarının üreticilerden mi, yoksa aracı veya perakendecilerden mi kaynaklandığı konusunda doğru bilgiler sunmak, tüketicinin ödediği fiyattan üreticilerin ne derece yararlanabildiğini ortaya koymak, suni fiyat artışlarını önlemek olduğunu belirterek, “Bildiğiniz gibi, 14 Mayıs’ta Dünya Çiftçiler Günü’nü, Ankara’da Anadolu (Tandoğan) Meydanı’nda, büyük bir katılımla kutladık. Ülkemizin her noktasından, ilinden, ilçesinden, köyünden gelen on binlerce çiftçimiz, meydanı doldurdu. Meydanda çiftçilerimizin sorunlarını ortaya koyduk, sadece sorun ortaya koymadık, çözüm önerilerimizi de dile getirdik. Orada da söyledim. Burada da söylüyorum. En büyük sorunumuz üretim planlaması. Bu olmayınca ürünümüz para etmiyor. Çiftçimiz kazanamıyor, tüketicimiz makul fiyatlarla ürün satın alamıyor. Biz bunu hep dile getiriyoruz. Son 10 yıldır, her ay araştırma yapıyor ve kamuoyuna açıklıyoruz” dedi.

 

Bu yıl ve geçen yıl

Ramazan öncesi fiyatlar

Bu yıl ve geçen yıl Ramazan ayı öncesi fiyatların karşılaştırıldığında, market raflarında fiyatı en çok artan ürünün domates, fiyatı en çok düşen ürünün ise kuru incir olduğunu, bu dönemde üreticide ise fiyatı en çok artan ürünün patates olurken, fiyat düşüşünün en çok yeşil soğanda görüldüğünü belirten Bayraktar, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu dönemde market fiyatlarında 6 üründe azalma, 29 üründe ise fiyat artışı meydana geldi. Markette en fazla fiyat düşüşü yüzde 17,95 ile kuru incirde görüldü. Kuru incirdeki fiyat düşüşünü yüzde 16,30 ile yeşil soğan, yüzde 16,54 ile limon izledi.Buna karşılık, fiyatı en fazla artan ürün yüzde 103,25 ile domates oldu. Domatesteki fiyat artışını yüzde 61,01 ile nohut, yüzde 57,77 ile patates, yüzde 49,82 ile kiraz, yüzde 45,42 ile elma takip etti.

Bu yıl ve geçen yıl Ramazan ayı öncesi fiyatlarını karşılaştırdığımızda, üretici fiyatlarında, 10 üründe azalma, 21 üründe ise fiyat artışı oldu. Üreticilerde en fazla fiyat düşüşü yüzde 38,64 ile yeşil soğanda görüldü. Yeşil soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 33,33 ile kuru kayısı, yüzde 18,80 ile marul, yüzde 17,18 ile limon, yüzde 16,67 ile maydanoz izledi.Buna karşılık, fiyatı en fazla artan ürün yüzde 280 ile patates oldu. Patatesteki fiyat artışını yüzde 175 ile kuru soğan, yüzde 114,75 ile domates, yüzde 70,50 ile patlıcan, yüzde 65,17 ile nohut takip etti.

Bilindiği gibi Ramazan her yıl 10 gün geriye gelmektedir. Bundan dolayı Ramazan öncelerinde aynı iklim şartları yaşanmadığı için mevsimsel etkiler de fiyat farklılıklarına neden oluyor.”

 

“Ramazan boyunca

kesimlik hayvan sıkıntısı

olmayacak”

Gıda tüketiminin arttığı Ramazan ayının, fiyatlarda yukarı yönlü bir baskıyı da beraberinde getirdiğini, Odalarla yaptıkları görüşmelerde edindikleri izlenimin, bu yıl Ramazan boyunca kesimlik hayvan sayısında sıkıntı olmayacağı yönünde olduğuna dikkat çeken Bayraktar, “Dolayısıyla et fiyatlarında artış beklentimiz yoktur. Fiyatların bu şartlarda mevcut seviyesini koruyacağını düşünüyoruz. Aksi değişimler spekülatif hareketlerin habercisi olacaktır” dedi.

Ramazan ayı öncesinde üretici ve market fiyatları arasındaki farkın en fazla yüzde 519,90 ile elmada görüldüğünü belirten Bayraktar, şunları söyledi:

“Elmadan sonra fiyat farkı sırasıyla kuru kayısıda yüzde 398.33, marulda yüzde 300.37, maydanozda yüzde 297.87, kuru incirde 273.23 oldu. Ramazanda tüketimi artan ürünlerden kuru kayısı ve kuru incirin yanı sıra, kuru üzümde fiyat farkı yüzde 244.80, sütte yüzde 241.90, yeşil mercimekte yüzde 149.88, pirinçte yüzde 148.61, nohutta yüzde 147.17, kırmızı mercimekte yüzde 146.02, kuru fasulyede yüzde 127.06, yumurtada yüzde 66.67, dana etinde yüzde 61.42, kuzu etinde yüzde 49.31 oldu. Elma 6 kat, kuru kayısı 5 kat, maydanoz ve marul 4 kat, kuru incir 3,7 kat, pirinçte 2,5 kat, baklagillerden yeşil mercimek 2,5 kat, süt 3,4 kat fazlaya tüketiciye satılmaktadır.

Üreticiden 67 kuruşa alınan elma markette 4 lira 15 kuruşa, 6 lira olan kuru kayısı 29 lira 90 kuruşa, 25 kuruş olan maydanoz 99 kuruşa, 54 kuruş olan marul 2 lira 16 kuruşa, 6 lira 50 kuruş olan kuru incir 24 lira 26 kuruşa, 2 lira 40 kuruş olan pirinç 5 lira 97 kuruşa, 3 lira 48 kuruş olan yeşil mercimek 8 lira 70 kuruşa, 1 lira 7 kuruş olan süt 3 lira 66 kuruşa satılıyor. Sonuç olarak üretici-tüketici fiyatları arasındaki makas bir türlü kapatılamıyor. Pazarlamadaki sorunlar nedeniyle üretici düşük fiyata ürün satarken, tüketiciler de daha pahalıya ürün tüketmek durumunda kalıyor.”

 

Uyarılar

Üreticilerin bin bir emekle ürettikleri üründen yeterli gelir elde etmeleri ve tüketicilerin de bu ürünleri makul fiyatlarla tüketebilmeleri en büyük temennileri olduğunu vurgulayan Bayraktar, Ramazan ayında yaşanabilecek fiyat hareketlerine yönelik şu uyarılarda bulundu:

“Halkımızın Ramazan’da makul fiyatlardan ürün tüketebilmesi için en azından Ramazan’da çok tüketilen ürünlerde üretici market fiyatlarına dikkat edilmesi, bunun takibinin yapılması gerekiyor. Biz, bu işin takipçisi olacağız. Ramazan ayı nedeniyle tüm gözler gıda fiyatlarına çevrilmiştir. Beklentimiz bütün kesimlerin sorumlu davranması, artan talebin suiistimal edilmemesidir. Tüketicilerimizin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesi hepimizin dileğidir. Spekülasyona fırsat verilmemeli, tedbirler zamanında alınmalıdır. Üretici, esnaf, halk, Ramazan ayını dört gözle beklemektedir. Tüm taraflar Ramazan ayının anlam ve önemine yakışır şekilde hareket etmeli, halkımız mağdur edilmemelidir. Gıda denetimleri artırılmalı, halkın sağlığıyla oynanmasına izin verilmemelidir. Üretici, hal, pazar ve market fiyatlarını takibe devam ediyoruz. ‘Ramazan fırsatçılığı yapılmasın’ diyoruz. Tüketicilerimizin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesinin sağlanmasını istiyoruz. Üreticiden tüketiciye varıncaya kadar bu hususta gereken hassasiyeti göstermeyenler, öncelikle karşılarında bizi bulacaklardır. Bundan kimsenin kuşkusu olmasın. Ramazan ayı boyunca yapacağımız ve piyasaların nabzını tutacağımız çalışmaları da sizlerle paylaşıp, üretici ve tüketici fiyatlarını kamuoyunun dikkatine sunacağız.”

Bayraktar, konuşmasının sonunda, Ramazan ayının milletimiz ve tüm İslam âlemi için hayırlara vesile olması dileklerini de sözlerine ekledi.