Tapınak, Tiyatro ve Agora’da sürdürülüyor

Oktay ÇAYIRLI - 3 bin yıllık bir geçmişe sahip, antik çağda Mylasa’dan sonra yörenin en önemli kenti olan Euromos’da Yrd. Doç. Dr. Abuzer Kızıl’ın başkanlığında 4 yıl önce yeniden başlatılan kazı çalışmaları bu yılki kazı döneminde de devam ediyor… Çalışmalara, Muğla Sıtkı Koçman, Kocaeli, Gazi, Mimar Sinan, Nevşehir, Ege, 9 Eylül ve Trakya Üniversitesi öğrencileri ve işçilerden oluşan yaklaşık 25 kişilik ekip katılıyor… 1969 – 1975 yılları arasında Prof. Ümit Serdaroğlu’nun restorasyon ve kazı çalışması yapmasının ardından, 2011 yılında Yrd. Doç. Dr. Abuzer Kızıl tarafından yeniden ele alınan Euromos’ta, Temmuz ayı başlarında başlanan kazı çalışmaları sürdürülüyor.   Özel İdare kapandı… Kazılar geç başladı… Kazı çalışmalarının Eylül ayının başına kadar devam edeceğini belirten Yrd. Doç. Kızıl, "Euromos'ta 2011 yılında çalışmalarımıza başlamıştık. Bu sene dördüncü sezonumuz. Bu yılki çalışmalarımız biraz geç başladı. Muğla’nın büyükşehir olması ve Özel İdarelerin kapanmasından dolayı geç başlandı. Bilindiği gibi, daha önce ödeneklerimiz Özel İdare’ye geliyordu" dedi.   Kazı evimiz kazandırıldığı takdirde, zaman kaybımız olmayacak… Kazı çalışmalarına Tapınak, Tiyatro ve Agora’da devam ettiklerini ifade eden Kızıl, "İşçi ve öğrencilerden oluşan yaklaşık 25 kişilik bir ekibimiz var. Bu sayı zaman zaman değişebiliyor. Kazı ekibimiz bu yıl da Milas’ta bulunan Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı öğrenci yurdunda kalıyor. Ekibin kazı alanına uzak bir mesafede kalması işlerin yavaş ilerlemesine neden oluyor. Bizim için büyük zaman kaybı olan bir durum bu. Bu yılki düşüncelerimizin ağırlık noktasını oluşturan, bir kazı evi oluşturmak için çabalarımız devam ediyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Müzeler Genel Müdürlüğü’nden destek alıyoruz ama yerelden de destek bekliyoruz. Daha fazla alanda çalışmak istiyoruz. Daha çok kalıntıyı gün ışığına çıkarmak istiyoruz. Kazı çalışmalarımız sadece bakanlığımızın desteğiyle değil de, varlıklı iş adamlarımızın, hayırseverlerin katkılarıyla daha da hızlanabilir. Çünkü kaynaklarımızın elverdiğince çalışma yapıyoruz. Kazı evimiz kazandırıldığı takdirde, zaman kaybımız olmayacak. Alanda bir buçuk ay değil, 9 ay çalışma fırsatımız olacak. Burası Muğla’ya çok da uzak değil. Günübirlik gelinip gidilebilecek mesafede. Bu da aslında bir avantaj. Kazı çalışmalarının yapıldığı alanın, sit bölgesinin, çalışılan üniversiteye yakın olması her zaman büyük avantajdır" dedi.   Soylu koltuğu bulundu… Kazı çalışmalarındaki öncelikli hedeflerinin, yerde yatan blokları yerlerine koyarak ciddi bir restorasyon gerçekleştirmek ve tapınağı kısmen de olsa ayağa kaldırmak olduğunu dile getiren Kızıl, "Milas’tan sonra bölgenin en kıymetli kenti Euromos. Burada bulunan ve Roma dönemine ait olan tapınak çok iyi korunmuş. Anadolu’nun en iyi korunan tapınaklarından biri. Tapınak alanında çalışmalarımız devam ediyor. Bazı önemli mimari kalıntılar ortaya çıkmaya devam ediyor. Bunları şimdilik belgeliyoruz. Eğitim açısından ve bilimsel açıdan kazılar çok önemli. Çünkü kazılara katılan üniversite öğrencileri alanda bilgilerini daha da genişletebiliyorlar. Euromos kutsal bir alandır. Onun için çevresiyle değerlendirmek lazım. Antik çağda kutsal alanların etrafında temenos duvarları da vardır. Bu yıl bizler bu duvarların güzergahını belirlemeye çalışıyoruz. Ayrıca daha önce yapılan kazılar neticesinde biriken molozları da yeniden elden geçiriyoruz. Çünkü buralarda da bazı eserler bulduk. O günkü koşullarda gözden kaçan eserleri elde edebiliyoruz. Tiyatro da ise sondaj kazısı gerçekleştirdik ve orada soylu koltuğunu bulduk. Bu, bizim tiyatroyu daha iyi anlamamıza yardımcı oldu. Artık oturma sıralarının nereye kadar devam ettiğini ve sahnenin nerede olduğunu biliyoruz. Bu anlamda tiyatrodaki kazımız çok anlamlı oldu. Agora’nın arka tarafındaki duvarlarda yine yazıtlar bulduk. Yazıtlar Helenistik döneme ait. Roma döneminde yeniden devşirme olarak alanda kullanıldığını tahmin ediyoruz" dedi.