‘Türkiye’de Emeğin hali!’

DİSK/Genel-İş Sendikası Araştırma Dairesi’nce, ‘1 Mayıs - İşçi Sınıfının Uluslararası Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günü’ yaklaşırken Türkiye’de işçilerin genel olarak çalışma hayatında karşılaştıkları sorunları görünür kılmak amacıyla ‘Türkiye’de Emeğin Durumu Raporu’nun hazırlandığı bildirildi.

OECD, ILO, SGK, TÜİK, Maliye Bakanlığı BUMKO, ÇSGB, İşçi Sağlığı ve Güvenliği Meclisi verilerinin kullanıldığı araştırmada çarpıcı sonuçlara ulaşıldı.

DİSK Genel İŞ Sendikası Muğla Şubesi’nce gazetemize iletilen rapor özetle şöyle ...

 

TÜRKİYE’DE ÇALIŞMA

ÇAĞINDAKİ NÜFUS

UMUDUNU KAYBETTİ

Türkiye’de çalışma çağındaki nüfusun yarısı umudunu kaybetmiştir. İsveç’te işgücüne katılma oranı % 71,9, Almanya’da % 60,4, Fransa’da % 56,5, Hollanda’da % 64,4’dür. OECD ortalaması ise % 62,1’dir. Türkiye’de ise bu oran % 50,5 ile oldukça düşüktür.

 

TÜRKİYE’DE İSTİHDAM,

OECD VE AB

ORTALAMALARINDAN

DÜŞÜK

AB ortalamasında istihdama katılım oranı % 65,7, OECD ortalamasında ise % 66,3’dür. Birçok ülke örneğinde de istihdama katılım oranları yüksektir. Örneğin İsveç, Hollanda, Avusturya, Japonya ve Almanya gibi ülkelerde istihdama katılım oranları % 70’in üzerindedir. Yine Şili, Belçika, Fransa, Portekiz ve Macaristan gibi ülkelerde ise % 60’ın üzerindedir. Türkiye’de ise bu oran AB ve OECD ortalamalarından düşük olup % 50, 4’dür.

 

TÜRKİYE’DE İŞSİZLİK,

ÖNEMLİ BİR SORUN

Türkiye’de işsizliğin, özellikle de kadınlar için işsizlik oranının oldukça yüksek olduğu görülmektedir. 2015 yılında OECD ülkelerinde işsizlik ortalaması % 6,7 ve AB ortalaması % 9,2’dir. Ülkemizde ise bu oran % 10,2’dir. DİSK-AR tarafından yapılan araştırmaya göre, 2014 yılında umudu olmadığı için ya da diğer nedenlerle son 3 aydır iş arama kanallarını kullanmayan ve işe başlamaya hazır olduğu halde işsiz sayılmayanlar, umutsuzlar da dâhil edildiğinde gerçek işsizlik oranının yüzde 16 ila 18 oranında değiştiği görülmektedir.

 

TÜRKİYE’DE

3,5 MİLYONA YAKIN İŞÇİ

KAYIT DIŞI ÇALIŞIYOR

TÜİK 2015 verilerine göre Türkiye’de toplam istihdamın % 33,47’si kayıt dışı istihdamdır. Ücretli, yevmiyeli veya maaşlı çalışanlar içerisinde ise % 18,33’ü kayıt dışı çalışmaktadır. Yani 17 milyon 827 bin ücretli yevmiyeli veya maaşlı çalışanın içerisinde 3 milyon 269 bin işçi kayıt dışı.

 

KAMUDA GÜVENCELİ

İSTİHDAMIN YERİNİ

GÜVENCESİZ VE GEÇİCİ

İSTİHDAM ALIYOR

Özel sektörde istihdam, kamu sektöründeki istihdama göre yaklaşık 7 kat daha artmıştır.

 

KAMU SEKTÖRÜNDE

İŞÇİLİK GERİLEDİ

2010-2015 dönemleri arasında kamu sektöründeki işlerde güvenceli istihdam biçimleri zayıflamıştır. 2010 yılında kamu sektöründeki işçi sayısı (kadrolu-geçici) 420 bin 444 iken 2015 yılında yüzde 13,2 düşerek 364 bin 593 olmuştur. Aynı yıllarda sadece kadrolu işçi sayısındaki düşüş oranı ise yüzde 17,1’dir. Buna karşın geçici ve düzensiz çalışma biçimi olan geçici işçilikte ise yüzde 50’lik bir artış olmuştur. Memur sayısı ise % 34 artarak 2 milyon 894 bin olmuştur.

 

TÜRKİYE’DE ÇALIŞMA

SÜRELERİ, OECD

ORTALAMASININ

ÇOK ÜSTÜNDE

Bugün birçok ülkede haftalık çalışma süreleri 35 saate kadar inmiştir. OECD ortalaması ise 36,7’dir. Türkiye’de haftalık çalışma süresi yasal olarak 45 saat olmasına karşın ortalama çalışma süresi 49 saatten fazladır.

 

TÜRKİYE’DE 6,5

MİLYONA YAKIN İŞÇİ

HAFTALIK 50 SAATİN

ÜZERİNDE ÇALIŞIYOR

Türkiye’deki haftalık çalışma sürelerini daha ayrıntılı incelediğimizde ise, toplam istihdam içerisinde yer alan 17 milyon 828 bin ücretli, maaşlı ve yevmiyeli çalışanın % 36’sının (6 milyon 578 bin kişi) haftalık 50 saatten fazla çalıştığı görülmüştür. Yine ücretli, maaşlı ve yevmiyeli çalışanların % 65’i (11 milyon 619 bin kişi) ise 41 saat ve üzeri çalışmaktadırlar.

 

TÜRKİYE’DE

SENDİKALAŞMA VE

TOPLU SÖZLEŞME

KAPSAMINDAKİ İŞÇİ

ORANI, OECD

ÜLKELERİNİN

BİRÇOĞUNDAN DÜŞÜK

Türkiye’de sendikalaşma oranı düşük, toplu sözleşme kapsamındaki işçi oranı ise daha da düşüktür. Ocak 2016 verilerine göre gerçek sendikalaşma oranı % 9,9 iken toplu sözleşme kapsamındaki işçi oranı % 6’dır. OECD örnek ülkelerinin hepsinde (Türkiye hariç) toplu sözleşme kapsamındaki işçi oranları sendikalaşma oranlarından fazladır. Örneğin, Fransa’da sendikalaşma oranı % 7,7 iken toplu sözleşme kapsamındaki işçi oranı ise % 96,9’dur.

 

TÜRKİYE’DE İŞ KAZASI

SONUCU HAYATINI

KAYBEDEN İŞÇİ SAYISI

ARTIYOR

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisinin raporuna göre, 2015 yılında en az 1730 işçi hayatını kaybetmiştir. Bu durum gösteriyor ki, Türkiye’de işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda yeterince ilerleme sağlanamamıştır.