Tütün ihracatında artış sürüyor!

A. Kemal KAŞKAR - Bir zamanlar ülkemizde tarımsal üretimin başta gelen ürünlerindendi tütün. Geçimini yıllarca tütün üretimiyle sağlayan üreticiler, 1990’lı yıllarda daraltılmaya çalışılan ve kota uygulamalarıyla -adeta- cezalandırılan tütüncülüğü terketmek zorunda bırakıldı. Tütün üretiminden vazgeçirilen üreticilere, oluşan boşluğu ‘seçenek ürünler’le doldurmaları önerildi ama, hiç bir şey eskisi gibi olmadı, olamadı. İlçemizde de yaygın olarak gerçekleştirilen tütün üretiminin yeri çilekle, bodur elmayla, kerevizle, patatesle, kekikle dolmadı, doldurulamadı bir türlü. Tütüncünün piyasada esnaf karşısındaki itibarı, adeta bir efsane olarak anlatılır oldu. Esnaftan alışveriş edip de ödemesini ‘tütün paralarını aldığında’ ödeyen çiftçi gitti, yerine bankalara borçlu ve esnafın veresiye için asla güven-e-mediği ‘dar gelirli yurttaş’ geldi. Bu tablonun bir başka yerinde ise, ‘yerli sigara üretimi’ alanında, TEKEL’in peşkeş çekilmesiyle doruk noktasına çıkan bir yağma-talan olumsuzluğu yaşandı. Bu anlamda, "Sigara sağlığa zararlıdır" sloganı, "Yerli sigara sağlığa zararlıdır" şeklinde yaşandı, yaşanıyor. Ülkemiz, bir yandan ‘dumansız hava sahası’ kampanyalarıyla oyalanırken, öte yandan yabancı sigara (ve elbette ‘içki’) tekellerinin cenneti durumuna getirildi.   Sadece tütün değil, pamuk, buğday, ayçiçeği, şeker pancarı, çay, fındık, zeytin gibi endüstriyel üretim yapan çiftçilerimiz cehennemi yaşarken gerçekleşti tüm bunlar ve ülkemiz ‘saman ithal eden’, ‘buğday açığını ithalatla kapatan’ bir ülke durumuna geriledi. Bu yüzden de sevgili ülkemiz Türkiye, kendi ürettikleriyle karnını doyurabilen ender ülkeler arasındaki yerini kaybetti, giderek artan oranda tarım ürünleri ithalatı yapan ‘sömürge-yarı sömürge ülkeler arasında kaybolup gitti...   Dertleri zevk edindim bende neş’e ne arar Türk Sanat Müziğinin sevilen şarkılarından birinin sözüdür bu, "Dertleri zevk edindim bende neş’e ne arar" ... Ve şöyle devam eder: Elem dolu kalbimden gitmiyor hatıralar ... Yukarıda aktardıklarımız bir bakıma böylesi ‘elemli hatıralar’ olarak kayda girerken, daralan tarımsal üretim ve bağlı sanayi üretimiyle küçülen ekonomimiz, küçültülen üretim rakamlarında hafiften yukarı doğru seyreden gelişmeleri ‘umut ve mutluluk’la karşılar oldu. Aslında yaşanan ‘üretim-ihracat artışı’nın, giderek egemen kılınan ve adına ‘sözleşmeli üretim’ denilen tipik ‘sömürge tipi üretim modeli’ kapsamında olduğu dikkatlerden kaçıyor. Bir de ‘Dahilde İşleme Rejimi’ talebi var elbette... Sömürünün katmerlenmesi için!   ‘Giriş’in sonu Bu konuda, EİB Basın Bürosundan gazetemize, daha önce iletilmiş basın bültenlerinden derlenerek oluşturulmuş bir ‘haber metni’ gönderilmesini vesile sayıp böylesi bir ‘giriş’le vermek istedik EİB bültenini. Haberin önünü arkasını biraz olsun aydınlatabilmiş olma ve içinde bulunduğumuz durumun vehametini ve ille de bu tablodan çıkış-kurtuluş için biraz biraz olsun bir toplumsal farkındalık oluşturabilme amaç ve umuduyla ...   EİB Basın Bürosundan verilen bilgiye göre Türkiye’nin geleneksel ihraç ürünlerinden tütün, ihracatta tarihi bir rekora imza attı. Türkiye’nin tütün ve mamulleri ihracatının son bir yıllık dönemde yüzde 12 artarak 1 milyar barajını ilk kez geçerek, 1 milyar 1 milyon 45 bin dolara ulaştı. 2014 yılının Ocak – Eylül dönemindeki tütün ihracatı ise yüzde 13’lük artışla 809 milyon 365 bin dolara yükseldi.   Türkiye’nin son yıllarda tütün üretimindeki gerilemesinin 2013 yılında artışa geçtiğini belirten Türkiye İhracatçılar Meclisi Yönetim Kurulu Üyesi ve Ege Tütün İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Noyan Gürel,  2012 yılında 45 bin ton seviyesine kadar gerileyen tütün üretiminin 2013 yılında 86 bin tona ulaştığını, 2013 yılında tütün ve tütün mamulleri ihracatının 906 milyon dolar olarak gerçekleştiğini, son bir yıllık dönemde ise 1 milyar doları geçmenin mutluluğunu yaşadıklarını kaydetti.   Tütün sektörünün gerçekleştirdiği 1 milyar 1 milyon 45 bin dolarlık ihracatın, 563 milyon dolarlık dilimi yaprak tütün ihracatından elde edilirken, sigara ihracatı 438 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. 2014 yılında yaprak tütün ihracatı, sigara ihracatını geçti.   Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da sözleşmeli üretim Türkiye’de tütün üretiminin artması için Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 10 bin üretici ile sözleşmeli üretim yaptıklarını ve 8 bin 500 ton civarında üretim rakamına ulaştıklarını belirten Gürel, "Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki üretim, tütün sektörünün ihracat rakamlarına güç veriyor. Sektörün talebi olan ‘Dahilde İşleme Rejimi’ne izin verildiği takdirde 2023 yılı hedefimiz olan 1.2 milyar dolar ihracat rakamına kolaylıkla ulaşacağımızı hatta geçeceğimizi öngörüyoruz" dedi. Ege İhracatçı Birlikleri bünyesindeki 12 ihracatçı birliğinden, Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği, Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği ve Ege Maden İhracatçıları Birliği 1 milyar dolar barajını geçtiğimiz yıllarda geçmişti. Ege Tütün İhracatçıları Birliği, Ege İhracatçı Birlikleri’nde tarım ürünleri ihraç eden birlikler arasında 1 milyar dolar barajını aşan ilk Birlik olarak tarihe geçti.