HAVAYI KİRLETME İZNİ YENİDEN MECLİS GÜNDEMİNE GELİYOR

2013’ten beri çevre yatırımlarını gerçekleştirme taahhütlerini yerine getirmeyen ve mühletleri yasal düzenlemelerle üç defa uzatılan 13 kömürlü termik santrale dördüncü kez havayı kirletme izni verilmek isteniyor, üstelik üç yıl daha. Teklif yasalaşırsa, Türkiye’nin en eski ve kirli santralleri Haziran 2022 yılına kadar havayı kirletmeye, halk sağlığını tehdit etmeye devam edecek. Bu santrallerin içinde Yeniköy ve Kemerköy Termik Santralleri de var..

1 Kasım 2019  tarihinde, Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülen 2/2312 Esas Numaralı Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ile, daha önce TBMM’den tüm siyasi partilerin reddettiği, havayı kirletme izni yeniden görüşülüp, Meclis Genel Kurulu’na sunulmak üzere kabul edildi. Düzenlemeye göre; 

"MADDE - 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun geçici 8 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "31/12/2019” ibaresi "30/6/2022” şeklinde değiştirilmiş, fıkraya "üretim faaliyeti durdurulamaz ve” ibaresinden sonra gelmek üzere "çevre mevzuatına uyuma yönelik yatırımların gerçekleştirilmemesi ve çevre mevzuatı açısından gerekli izinlerin tamamlanmaması nedeniyle” ibaresi ve ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümleler eklenmiştir.

"Ancak çevre mevzuatına uyuma yönelik yatırımlara dair yapım sözleşmesi ile iş termin planını 30/6/2020 tarihine kadar Bakanlığa sunmayan üretim tesisleri bu haklardan yararlanamaz. İş termin planı sunulan üretim tesisleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından bu iş termin planına uyum açısından 1/7/2020 tarihinden itibaren 4 ayda bir denetlenir. Yapılan her bir denetimde bu iş termin planına uygun olmadığı tespit edilen tesislere 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununda yer alan ilgili idari para cezaları yirmi kat artırılarak uygulanır. İş termin planındaki herhangi bir işin yapımının belirtildiği süreye göre bir yıl geciktiğinin tespiti halinde üretim tesisinin faaliyeti durdurulur. Bu madde kapsamında verilen idari para cezalarına karşı dava açılması cezanın tahsil işlemlerini durdurmaz.”

Çevre Mevzuatına Uyum Yatırımı Yapmayan Santraller Hangileri?

Aşağıda belirtilen kömürlü termik santraller, 2013 yılından bu yana, baca gazı kükürt giderim tesisi, filtre sistemleri veya kül barajı gibi çevre ve halk sağlığının korunması için gerekli yatırımları yapmamaktadır. Bu santraller 2013 yılından itibaren özelleştirilmiş olup, Afşin Elbistan B Termik Santrali hariç, özel şirketler tarafından işletilmektedir. 

Çanakkale / 18 Mart Çanakkale Termik Santrali 
Şırnak / Silopi Elektrik Termik Santrali 
Kahramanmaraş / Afşin Elbistan A Termik Santrali 
Karabük / Kardemir Karabük Demir Çelik Termik Santrali 
Kütahya / Tunçbilek Termik Santrali 
Kütahya / Seyitömer Termik Santrali 
Manisa / Soma A Termik Santrali 
Manisa / Soma B Termik Santrali 
Sivas / Kangal Termik Santrali (1. Ve 2. üniteler) 
Zonguldak / Çatalağzı Termik Santrali 
Ankara / Çayırhan Termik Santrali 
Muğla / Yeniköy Termik Santrali 
Muğla / Kemerköy Termik Santrali 
Bursa / Orhaneli Termik Santrali
Kahramanmaraş / Afşin Elbistan B Termik Santrali

Konuyla ilgili olarak çevreci örgütler ve Muğla Çevre Platformu, herkesi bu konuda duyarlı davranarak, şimdi yeniden yasalaştırılmaya çalışılan bu girişime karşı çıkmaya çağırdı. Çağrı şöyle:
“Bu santrallere 2013 yılından itibaren Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararlarını hiçe saymak pahasına ek süre verilmiş ve çevre yatırımlarını yapmaları talep edilmiştir. Oysa ki, bu şirketler çevre ve halk sağlığını hiçe sayarak, söz konusu çevre yatırımlarını 6 yıldır hayata geçirmemekte havayı kirletmeye ve halk sağlığına zarar vermeye devam etmektedir. 
Bu santrallerin çevre izinleri olmadan çalışmaması, havayı kirletmeye devam etmemesi için karar vericilere çağrıda bulunuyoruz. TBMM’deki tüm si̇yasi̇ parti̇leri̇n, temi̇z hava hakkını talep eden yüz bi̇nlerce i̇nsana, bu santrallere i̇li̇şki̇n 14 Şubat 2019’da verdi̇kleri̇  sözü i̇sti̇snasız bi̇r şeki̇lde yeri̇ne geti̇rmeleri̇ni̇ ve HAVAYI KİRLETME TASARISINI KABUL ETMEMELERİNİ talep ediyoruz.”