Su götürür ama nereye?

Türkiye’de son yıllarda en fazla kirletilen nehirlerin arasında olan Büyük Menderes Nehri, havzadaki birçok endüstriyel tesislerden ve yerleşim yerlerinden gelen atıklarla sürekli olarak kirletiliyor. Binlerce yıldır havzadaki biyolojik çeşitliliğe ve bölge insanlarına katkı sağlayan Büyük Menderes Nehri, bir yandan zehir gibi akan sularıyla diğer yandan çağımızın en önemli sorunları arasında olan çöplerle boğuşuyor.

Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği Başkanı Bahattin Sürücü’ye göre; üst havzalardan başlayarak tüm yerleşimlerden dereler, çaylar vasıtasıyla menderese taşınan zirai ilaç kutuları, plastik eşya ve naylonlar, içecek şişeleri, konserve kutuları, petler ve domuz, inek, köpek vb. hayvan leşleri “Su götürür” mantığıyla atılarak, kirliliğe neden oluyor.

Sulama mevsimlerinde kapakları kapatılarak suların kanallara verildiği Söke Regülatörünün önünde biriken kirliliğin, regülatör önünde büyüyen adacıklar oluşturduğunu dile getiren Sürücü, “Daha önce DSİ Bölge Müdürlüğü tarafından yüzer bariyer sistemi tesisi yapılarak çöpler kepçelerle toplanmaktaydı. Ancak yüzer bariyer sistemi şu anda kıyıya çekilmiş durumda olduğundan işlevini yitirmiş ve kıyıda atıl bir şekilde durmaktadır. Çöplerin hepsi regülatör kapaklarında birikmektedir. Sulama sezonunun bitmesiyle birlikte kapaklar açılacak ve toplanan tüm çöpler ve hayvan leşleri Ege Denizi’ne ve kısmen de Bafa Gölü’ne ulaşacaktır.” dedi.

Sürücü, sözlerini şu ifadelerle sürdürdü: “Çağımızın en büyük sorunlarından biri olan çöplerin biriktiği yerlerden toplanması çok önemli olsa da, asıl önemlisi bu çöplerin suya atılmamasıdır. Çöplerin atılmasını engellemek sadece bir kurumun ve kuruluşun çabasıyla olacak bir iş değildir. Burada tüm kurumların, kuruluşların, yerel yönetimlerin, üniversitelerin, işletmelerin ve sivil toplum örgütlerinin ortak bir işbirliği gerekir. Büyük Menderes Nehri’ndeki su kalitesindeki kimyasal ve ağır metallerle yüklü kirlilik ve su yüzeyinde toplanan katı atık kirliliği giderek daha da büyük sorun oluşturmaktadır. Tüm bu sorunların giderilmesi için, havzanın bütüncül olarak doğduğu yerden döküldüğü yere kadar bir koruma statüsü verilerek yönetim planı yapılmalıdır. Acil çözüm ise her iki alanda biriken çöplerin toplanmasıdır. Yoksa tonlarca ve kamyonlarca biriken çöpler ve hayvan leşleri denize gidecektir. Tüm kurumların sorumluluk içinde bu konuya duyarlılık göstermelerini umuyoruz.”