Girgin’den afetzedelerin sosyal güvenlik hakları için kanun teklifi
CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin TBMM’ye sunduğu kanun teklifi ile depremzedeler için bir dizi sosyal politika tedbiri önerdi. “Afetzedelerin sosyal güvenlik hakları ivedilikle ele alınmalı. Sosyal devlet şimdi değilse ne zaman?” diye soran Girgin’in kanun teklifinin gerekçesinde şunları söyledi:
BİLİME, KAMUCULUĞA VE SOSYAL DEVLETE DÖNMEK GEREKMEKTEDİR
“Ülkemizin, bir doğa olayı olan depremi böyle büyük bir felaket biçiminde yaşamasının sorumlusu, bilimden uzaklaşan, kamuculuğu terk edip ranta dayalı politikaları önceleyen, sosyal devleti aşındıran politikalardır. Bilim, kamuculuk ve sosyal devlet terk edildiği için yaşadığımız bu büyük felaketin acılarını sarmak ve tekrarını önlemek için bilime, kamuculuğa ve sosyal devlete dönmek gerekmektedir.”
“Verdiğimiz kanun teklifiyle: deprem bölgesindeki emekçilerimize ve engellilerimize yönelik bir dizi sosyal politika önerdik” diyen Girgin teklifini şöyle açıkladı:
ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANMASINDA SİGORTALILIK YETERLİ OLSUN!
“Depremde hayatını kaybedenlerin hak sahiplerine prim ödeme ve çalışma süresi koşulları aranmaksızın ölüm aylığı bağlanmalıdır. Daha önce 1999 Depremi’nde bu şartlar esnetilmiş, 360 gün sigortalılık yeterli olmuştu. Biz bu kadar insanımızın kötü şartlarda olduğunu ve bunun uzun süre devam edeceğini göz önünde bulundurarak ölüm aylığı için depremden bir gün önce sigortalı olmayı yeterli bulan bir teklif getirdik.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ VE İŞSİZLİK MAAŞINDA ŞARTLAR DEPREMZEDELER İÇİN KALDIRILSIN!
Tamamen faaliyetlerini durduranlardan ayrı olarak, bölgede bir sürü işletme ya işine geçici olarak ara verdi ya da kapasitesini küçülttü. Tüm sigorta kollarından işçiler için de kısa çalışma ödeneği getirilmesini ve bu ödenek için de depremden bir gün önce sigortalı olmanın yeterli sayılmasını istedik.
Aynı şekilde işsiz kalan emekçilerimiz için, mevcut yasadaki şartların uygulanmamasını, ayrımsız bütün işçilerin işsizlik maaşı alabilmesini teklif ettik.
ENGELLİLERİN İHTİYAÇ DUYDUĞU GEREÇLER ÜCRETSİZ OLSUN
Teklifimizde, depremzede engelliler için şunu önerdik: engellilerimize verilecek protez, ortez, araç ve gereçlerin ücretsiz olmalıdır. Bu kadar büyük bir felaketten sonra, engellilerimizden bir de ücret almak sosyal devlete yakışacak bir uygulama değildir.”
CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ EKSİK YETERSİZ AYRIMCI
“Biz dün kanun teklifimizi, yukarıdaki çerçevede, etkin ve hak temelli bir sosyal devlet anlayışı ile vermiştik. Bugün Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile çalışma hayatı ilgili bir dizi adım atıldı. Konunun uzmanlarından Celal Tozan ve Aziz Çelik hocalarımızdan aldığımız görüşlere de dayanarak vurgulamalıyız ki bu kararname eksik, yetersiz ve ayrımcıdır.
İşten çıkarma yasağı getirildi ancak ölüm aylığı ile ilgili bir düzenleme yok, kısa çalışma ödeneği ve işsizlik maaşı için şartlar korunuyor. Sadece yetersiz bir nakdi ücret desteği getiriliyor.
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak için 120 gün sigortalı olmak ve son üç yılda en az 600 gün prim ödemiş olmak gerekiyor ve bu 6 bin ile 15 bin lira arasında uygulanıyor. Kısa çalışma ödeneği ve işsizlik ödeneğinden yaralanamayanlar için günde 133,44 TL Nakdi Ücret Desteği uygulaması getirildi bu destek aylık net 3.972 liradır ve kısa çalışma ödeneğinin çok altındadır. 600 gün primi olana en az 6 bin, 599 gün primi olana 3972 lira. Bu düzenleme ayrımcılık yaratacak niteliktedir.
KHK ile fesih yasağı eksik düzenlenmiştir. İşçilerin deprem nedeniyle işe gidememesi yüzünden iş sözleşmelerinin feshedilemeyeceği açık biçimde düzenlenmeliydi. Öte yandan fesih yasağının yaptırımı caydırıcı değildir ve kötüye kullanmaya açıktır.”
Girgin son olarak, depremzedelerin haklarını koruyan, etkin ve hak temelli bir sosyal devlete yakışır düzenlemeler için, KHK’lara gerek olmadığını, bu düzenlemelerin TBMM’de acilen, sendikaların, baroların, odaların katılımıyla yapılması gerektiğini vurguladı.