İkizköylüler’den ‘Arkeolojik Sit İlani’ talebiyle dava..

Medyascope’tan Doğu Eroğlu'nun konuyla ilgili haberi şöyle:

“Muğla’nın Milas ilçesine bağlı İkizköy sakinleri, 26 Temmuz’da Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü’ne başvuruda bulunmuş, YK Enerji firmasının işlettiği linyit madeninde tespit edilen arkeolojik eserlerin “korunması gerekli kültür varlığı“, bölgenin ise “arkeolojik sit alanı” olarak tescillenmesini istemişti. Bu talebe yasal süre içinde cevap verilmediği için İkizköylüler, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü’ne dava açtı.

Muğla-Milas’ta birçok köyü haritadan silen Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerine bağlı linyit ocakları, Bağdamları’ndan kuzeye doğru, dört-beş köyü yutarak, en son İkizköy’ün Işıkdere Mahallesi’nin boşaltılmasına yol açmış, madenin İkizköy’ün kuzeybatısındaki Akbelen Ormanı’na ilerlemek istemesi üzerine köylüler ormanı korumak için direnişe geçmişti.

Orman Genel Müdürlüğü’nün Akbelen Ormanı’nda linyit madenciliği yapılabilmesi için termik santralleri ve linyit madenlerini işleten YK Enerji firmasına verdiği açık maden işletme iznini iptal ettirmek için dava açan İkizköylüler, bir yandan da bölgedeki arkeolojik varlıkları kurtarmaya çalışıyor. İkizköy’ün boşaltılan Işıkdere Mahallesi yakınındaki kazılarda tespit edilen arkeolojik eserlerin tescillenmesini, bölgenin de arkeolojik sit alanı ilan edilmesini isteyen İkizköylüler, 26 Temmuz’da bu konudaki taleplerini Muğla Kültür Varlıkları Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü’ne iletti.

Maden yüzünden boşaltılan ve YK Enerji firmasının kontrolüne geçen bölgedeki arkeolojik kazılar, drone görüntülerinden de net bir şekilde görülebiliyor. (Fotoğraf: Emrah Tezer) İkizköylüler’in ve bölgedeki linyit madenleri ile termik santrallerden etkilenen diğer köylerden vatandaşların katılımıyla kurulan Karadam ve Karacahisar Mahalleleri Doğayı ve Doğal Hayatı Koruma Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği tarafından 26 Temmuz’da, Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü’ne yapılan başvuruya yasal süre içinde yanıt gelmeyince, kurumun zımni ret işleminin iptali için İkizköylüler davacı oldu.

Işıkdere Mahallesi yakınındaki arkeolojik eserlerin koruma altına alınmasını isteyen İkizköylüler dava dilekçelerinde, yargıdan gelen yürütmeyi durdurma kararlarının maden sahası içinde kalan arkeolojik şehir kalıntısını korumaya almadığını, madende çalışmaların devam ettiğini belirterek, “Dünya mirası niteliğindeki ulusal kültür varlığımız, termik santral şirketinin müdahalesine ve tasarruflarına açık bir şekilde korumasızdır”dendi.

Linyit çıkarırken bulunan eserler YK Enerji sponsorluğunda madenden uzaklaştırılıyor

Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerine linyit sağlayan ocakta, madencilik faaliyetleri sırasında arkeolojik buluntulara rastlanması halinde, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen kamu yatırım alanı kazıları programına başvuruluyor.

Binlerce hektara yayılan linyit madeninde daha önce de pek çok arkeolojik buluntuya rastlanmış, Milas Müze Müdürlüğü ekiplerinin müdahalesiyle arkeolojik buluntular madenden uzaklaştırılıp Milas Müzesi’ne ya da Ören’de oluşturulan Arkeopark’a götürülmüştü.

Medyascope’un görüştüğü Milas Müze Müdürlüğü Müdür Vekili Mehmet Kaçmaz, çalışmaları şöyle anlatmıştı:

“Işıkdere (İkizköy’ün maden yüzünden boşaltılan mahallesi) bölgesinde arkeolojik kazı ve sondajlar atılıyor. Tespit edilen kalıntılar Milas Müzesi’ne teslim ediliyor. Milas Müze Müdürlüğü’ne bağlı arkeologlar ve uzmanlardan oluşan bir ekip bölgede görev yapıyor. Kazıların finansmanı santral (YK Enerji şirketi) tarafından sağlanıyor. Bizans döneminden başlayarak Roma dönemine ve İslami döneme tarihlenen eserler çıkarılıyor. Günümüze yakın buluntulara da rastlıyoruz. Ama ağırlıklı olarak Bizans ve Roma dönemlerine tarihlenen eserlerle karşılaşıyoruz. 15 günde bir raporlar yazılıp bakanlığa gönderiliyor ve eserler inceleniyor. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nde bilimsel danışmanlarımız var. Onlara danışarak in-situ (bulunduğu yerde) korunabilecek eserler belirleniyor. İn-situ korunması gereken eserler Ören’deki Arkeopark alanına taşınıyor. Taşıma işlemleri bittikten sonra Ören Arkeopark alanının bir müzeye dönüştürülmesi ve ziyarete açılması planlanıyor. İn-situ koruma gerektirmeyen eserler ise Milas Müze Müdürlüğü’ne getirilerek tarihleniyor ve tasnif ediliyor.”

İkizköylüler, maden sahasından çıkan eserlerin bulundukları yerde incelenip sergilenmesi için bölgenin arkeolojik sit alanı olarak tescillenmesini talep ediyor. Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü İkizköylülerin talebi yönünde karar alırsa, eserler bulundukları yerde korunacak, buna karşılık bölgedeki madencilik faaliyetleri devam edemeyecek.”