YSK, seçim yasaklarını açıkladı

Yüksek Seçim Kurulu, 30 Mart 2014 Pazar günü yapılacak yerel seçimler için yasal takvimi açıkladı. Açıklamada, seçim sürecinde uygulanacak esaslar maddeler halinde sıralanırken, "Mahalli idareler seçimleri 30 Mart 2014 Pazar günü yapılacaktır. Mahalli idareler seçimlerinin başlangıç tarihi 1 Ocak 2014 Çarşamba, seçim propagandası serbestliğinin başlangıç tarihi ise 20 Mart 2014 Perşembe günüdür" denildi. Açıklamanın sonuç bölümünde yer alan seçim esasları ise şöyle sıralandı..   I- SEÇİMİN BAŞLANGIÇ TARİHİNDEN İTİBAREN (1 Ocak 2014); A) Açık yerlerde propaganda; (1 Ocak 2014 ) - (29 Mart 2014) a) Seçim zamanında, genel yollar üzerinde, mabetlerde, kamu hizmeti görülen bina ve tesisler ile ilçe seçim kurullarınca gösterileceklerden başka meydanlarda toplu olarak sözlü propaganda yapılmasının yasak olduğuna, b) İlçe seçim kurullarınca, gidiş-gelişi bozmayacak ve pazarların kurulmasına engel olmayacak surette toplantıların genel olarak yapıldığı ve varsa elektrik tesisatı olan yerleri seçmek suretiyle hangi meydanlarda toplu olarak sözlü propaganda yapılabileceğinin tespit edilmesine, Siyasi partilerin toplu olarak sözlü propaganda yapmak için müracaatları üzerine, toplantı, meydan, gün, sıra ve saatlerinin ilçe seçim kurullarınca ad çekme ile belirlenip, ilgililerine tebliğ edilmesine ve bağımsız adaylar için de aynı suretle haftada bir günün ayrılmasına, c) Oy verme gününden önceki onuncu gün olan 20 Mart 2014 Perşembe günü sabahından, oy verme gününden önceki 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’e kadar olan propaganda serbestliği süresinde denetim ve gözetim yetkisinin ilçe seçim kurullarında, 20 Mart 2014 tarihinden önceki zamanlarda ise yetkinin mülki idare amirlerinde olduğuna, d) Açık yerlerde, güneşin batmasını müteakip ikinci saatin sonundan, güneşin doğmasına kadar toplu olarak sözlü propaganda yapılamayacağına, B) Kapalı yerlerde propaganda; (1 Ocak 2014) - (29 Mart 2014) a) Seçime katılan siyasi partiler veya bağımsız adaylar adına kapalı yer toplantısı yapılabileceğine, Kapalı yer toplantısı yapmak isteyenlerin, üç kişilik bir heyet kurmak suretiyle en yakın zabıta amir veya memuruna haber vermeleri gerektiğine, Köylerde, muhtara veya vekiline haber verilmesinin yeterli olduğuna, Heyetin, toplantının düzenini sağlamak, kanunlara karşı hareketleri, edep törelerine aykırı veya suç işlemeye kışkırtıcı mahiyet taşıyan söz veya fiilleri önlemekle görevli bulunduğuna, Yukarıdaki düzenlemeye aykırı bir durum baş gösterdiğinde, heyetin, bunu önlemeye çalışarak, gerekirse zabıtayı çağırması gerektiğine, Heyetin, toplantıda hazır bulunanlardan söz alacak olanları tayin ve tahdit edebileceğine (298/51-5), Bu toplantılarda yapılacak konuşmaların, 298 sayılı Kanun’un hoparlörle propaganda esaslarını düzenleyen 56. maddesi hükmü saklı kalmak üzere, güneşin batmasını müteakip ikinci saatin sonuna kadar hoparlörle binanın dışındaki açık alanlara da verilebileceğine, Kapalı yer toplantılarına, toplantıyı idare eden heyetin isteği veya yetkili seçim kurullarının kararı olmadıkça zabıta amir ve memurlarının, muhtar ve ihtiyar meclislerinin, hiçbir surette müdahale edemeyeceklerine, b) Mabetlerde, okullarda, kışla, karargâh, ordugâh gibi, askeri bina ve tesislerle askeri mahfillerde ve kamu hizmeti görülen diğer yerlerde kapalı yer toplantısı yapılamayacağına, C) Seçim büroları; (1 Ocak 2014) - (29 Mart 2014) a) Seçimin başlangıç tarihinden itibaren seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adayların, katıldıkları seçim çevrelerinde seçim çalışmalarını yürütmek üzere seçim büroları açabileceklerine, Ancak; Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri ve bunlara bağlı kuruluşlara, Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak katıldığı teşebbüs ve ortaklıklara, özel gelir kaynakları ve özel imkânları kanunla sağlanmış kamu yararına çalışan derneklere ve Devletten yardım sağlayan ve vergi muafiyeti olan vakıflara, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile üretici birlikleri, kooperatif birlikleri, bankalar ve sendikalara ait bina ve tesislerin seçim bürosu amacıyla kullanılamayacağına, Seçim bürosunun; siyasi partilerin il veya ilçe başkanlıkları ile bağımsız adayların, büronun adresini ve en az bir sorumlusunun kimlik ve iletişim bilgilerini içeren bildirimi seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2014 Çarşamba gününden, propaganda serbestliğinin başlangıç tarihinden önceki 19 Mart 2014 Çarşamba günü mesai saati sonuna kadar mahallin en büyük mülki amirine, propaganda serbestliği süresinin başlamasından (20 Mart 2014 Perşembe) sonra ise, ilçe seçim kuruluna verilmesiyle açılmış sayılacağına, bildirim suretiyle açılan seçim bürolarının listesinin, mahallin en büyük mülki amirlikleri tarafından ilçe seçim kurullarına gönderilmesi gerektiğine, Açılma şartlarını taşımayan seçim bürolarının ilgilisine, bu eksikliklerin tamamlanması için üç günlük süre verileceğine, bu süreye uyulmaması halinde büroların, şartları tamamlanıncaya kadar mülki amirlerce kapatılacaklarına, Propaganda serbestliği döneminde ilçe seçim kurullarına yapılan başvurularda eksiklikler tamamlanmaz ise ilçe seçim kurulunun seçim bürosunun kapatılması yolundaki bildirimi üzerine bu işlemin mülki amirlerce yerine getirilmesine, b) Diğer seçim faaliyetleri saklı kalmak üzere, seçim bürolarında görüntülü ve sesli propaganda yapılabileceğine, ancak, seçim bürolarında yapılacak sesli yayınlarda çevresel gürültü ile ilgili mevzuat hükümlerine uyulması gerektiğine, c) Seçim bürolarının, saat:09.00'dan 23.00'e kadar halka açık faaliyette bulunabileceklerine, d) Seçim bürolarındaki ilân ve reklam malzemelerinin 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’de kaldırılacağına, seçim bürolarının faaliyetlerinin de bu tarihte son bulacağına, D) Basın iletişim araçları ve internette propaganda; (1 Ocak 2014) - (29 Mart 2014) Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adayların, seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2014 Çarşamba gününden, oy verme günü öncesi 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’e kadar; a) Yazılı basında ilân ve reklam yoluyla veya internet sitesi açmak suretiyle sözlü, yazılı ve görüntülü propaganda yapabileceklerine, b) Vatandaşların elektronik posta adreslerine, taşınabilir ya da sabit telefonlarına görüntülü, sesli veya yazılı mesaj göndermek suretiyle propaganda yapılmasının yasak olduğuna, Ancak, siyasi partilerin kendi üyelerine sesli, görüntülü veya yazılı mesajları gönderebileceklerine, c) Oy verme gününden önceki on gün içinde; (20 Mart 2014) - (29 Mart 2014) Yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile Kamuoyu araştırmaları, Anketler, Tahminler, Bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum, gibi adlarla, bir siyasi partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın ve herhangi bir surette dağıtımının yapılmasının yasak olduğuna, Bu sürenin dışında yapılacak kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler ve mini referandum gibi yayınlarda; tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uyulmasında zorunluluk bulunduğuna, Tarafsızlıktan kastedilen amacın, tek yönlü ve taraf tutan yayınların yapılmamasını, seçime katılan siyasi partiler arasında fırsat eşitliğinin gözetilmesini, yayınların doğru, gerçek olgu ve esaslara dayandırılmasını sağlamak olduğuna, Kamuoyu araştırmaları ve anketlerin yayınlanması sırasında, araştırmanın hangi kuruluş tarafından yapıldığının, denek sayısının, araştırmanın kim tarafından finanse edildiğinin açıklanması gerektiğine, Yukarıda açıklanan kurallara aykırılığın tespiti halinde; ilgisi itibariyle konunun Cumhuriyet Başsavcılıklarına, Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna bildirilmesine, G) Propaganda yayınlarına ilişkin yasaklar; a) Propaganda için kullanılan el ilânları ve diğer her türlü matbuat üzerinde Türk Bayrağı ve dini ibarelerin bulundurulamayacağına, b) Siyasi partiler ve adayların, yapacakları propagandalarda, Türkçe kullanmalarının esas olduğuna, H) İlân ve reklam yerleri; (1 Ocak 2014)- (29 Mart 2014 a) Siyasi partiler ve adayların, seçim bürolarına, seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2014 Çarşamba gününden, seçim propaganda süresinin son günü olan 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’e kadar, parti bayrağı, afiş, poster, pankart ve benzeri malzemelerini asabileceklerine veya yapıştırabileceklerine, Siyasi partilerin, sayılan malzemeleri genel merkez, il, ilçe ve belde binalarına her zaman asmakta ve yapıştırmakta serbest olduklarına, b) Siyasi partiler ve adayların, seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2014 Çarşamba gününden propaganda süresinin son günü olan 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’e kadar, açık veya kapalı yer toplantıları ile taşıtlarında; parti bayrağı, afiş, poster, pankart ve benzeri ilân ve reklam malzemelerini serbestçe kullanabileceklerine, Miting günü, miting alanı çevresindeki güzergâhlarda, toplantı süresinin bitimine kadar bu malzemelerin yine serbestçe kullanılabileceğine , c) Propaganda ilân ve reklam malzemelerinin, yukarıda sayılan yerler dışında, ancak ilçe seçim kurullarınca gösterilecek yerlere, aşağıdaki fıkralarda belirtilen usul ve esaslara göre asılabileceğine ve yapıştırılabileceğine, aa) Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adayların, oy verme gününden önceki otuzuncu gün olan 28 Şubat 2014 Cuma gününden itibaren, kendilerini tanıtıcı poster, parti bayrağı, ilân, pankart veya afiş gibi malzemeleri asmak veya yapıştırmak amacıyla, o seçim çevresi içerisinde, belediyelerce doğrudan kullanılan ve ilçe seçim kurullarınca belirlenen sabit ilân ve reklam yerlerinden süresi, sayısı ve ücreti eşit olmak şartıyla yararlanabileceklerine, bb) Seçim zamanı dışında ücretsiz olarak isteklisine tahsis edilen ilân ve reklam yerleri için ücret talep edilemeyeceğine, bu yerlerin siyasi partiler ve bağımsız adaylar arasında eşit olarak paylaştırılacağına, cc) Belediyelerin izni ile özel kişi ve kuruluşlar tarafından kurulan veya belediyelere ait olup da özel kişi ve kuruluşlara kiraya verilen sabit ilân ve reklam yerlerinin, bu kişi ya da kuruluşlar tarafından siyasi propaganda amacıyla kullandırılabilmesi için bu hususta yapılacak başvuru üzerine, söz konusu yerlerin ilçe seçim kurullarınca yukarıda belirtilen kurallara göre tahsis edilmesi gerektiğine, çç) İlçe seçim kurulunca, o seçim çevresi içindeki ticari amaçlı sabit ilân ve reklam yerlerinin, oy verme gününden önceki kırkıncı gün olan 18 Şubat 2014 Salı gününe kadar belirlenerek, seçime katılan tüm siyasi partiler ile bağımsız adaylara yazılı olarak bildirilmesine ve siyasi partiler ve bağımsız adayların, bildirimden itibaren üç gün içinde yararlanmak istedikleri ilân ve reklam yerlerini ve süresini yazılı olarak ilçe seçim kuruluna iletmelerinin icap ettiğine, dd) İlçe seçim kurulu tarafından, başvuruda bulunan siyasi parti ve bağımsız adaylar arasında tahsisin aynı kurallar çerçevesinde yapılmasına, - Yarın Sürecek - ee) Aynı ilân ve reklam yerleri için birden fazla siyasi parti ve bağımsız adayın talepte bulunması halinde ilçe seçim kurulunun, ilgilileri aynı anda davet ederek son tercihlerini yazılı olarak bildirmelerini istemesine, ilgili siyasi parti veya bağımsız adaylar arasında, anlaşma sağlanamaması durumunda, ilân ve reklam yerlerinin, ad çekme işlemi yapılarak eşit süre, sayı ve ücret karşılığında tahsis edilmesine, ad çekme işleminin, birden fazla istekte bulunulan her bir ilân ve reklam yeri için propaganda süresinin tamamının, istekli sayısına bölünmek suretiyle eşit olarak belirlenmesine, ff) Şehir dışında karayolları kenarında bulunan sabit ilân ve reklam yerlerinin de aynı yöntemle belirleme ve tahsis etme yetkisinin il seçim kurulunda olduğuna, ancak il seçim kurulunun bu yetkisini, yetkili ilçe seçim kuruluna devredebileceğine, gg) Ad çekme işleminden sonra ilân ve reklam yerlerinden yararlanmak istemediğini il veya ilçe seçim kuruluna yazılı olarak bildiren siyasi parti ve bağımsız aday için ayrılan yerlerin, başvuruda bulunan diğer siyasi parti veya bağımsız adaya tahsis edilebileceğine, ğğ) Bu tahsis işlemi yapılırken siyasi partiler ve bağımsız adaylar arasındaki fırsat eşitliğinin gözetilmesinin esas olduğuna, d) 298 sayılı Kanun’da yasaklanan yerler dışında, kamuya açık alanlara yerleştirilmiş görüntülü ilân ve reklam yapmaya uygun sabit dijital reklam panoları vasıtasıyla da görüntülü propaganda yapılabileceğine, Ancak, yukarıda belirtilen araçlarla sesli propaganda yapılmasının yasak olduğuna, Panoların, hangi gün ve saatlerde propagandalar için kullanılacağı seçim kurulları tarafından belirlendikten sonra bu süre içinde yapılacak propagandaların sıra ve süresi yukarıda (H – c) bölümünde belirtilen usule göre tespit edilerek, siyasi parti ve bağımsız adaylara tahsisinin yapılmasına, e) Vatandaşların, oy verme gününden önceki otuzuncu gün olan 28 Şubat 2014 Cuma gününden, propaganda süresinin bitim günü olan 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’e kadar, konutlarına, iş yerlerine veya taşıtlarına, siyasi partilere ya da adaylara ait bayrak, afiş veya poster gibi tanıtıcı malzemeleri asabileceklerine veya yapıştırabileceklerine, bu ilân ve reklâmların her türlü vergi ve harçtan muaf olduğuna , Konut veya işyeri olarak kullanılmayan binalar ile iskâna açılmamış ya da inşaat halindeki yapılara, siyasi partilere ve adaylara ait bayrak, afiş veya poster gibi tanıtıcı malzemelerin asılamayacağına ve yapıştırılamayacağına, Seçim propaganda süresinin son günü olan 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’den sonra, ilân ve reklam malzemelerinin siyasi partilerin genel merkez, il, ilçe ve belde binaları haricinde asılmasının, yapıştırılmasının ve teşhirinin yasak olduğuna (298/60-14), I) İlân ve reklam yerleri ile ilgili yasaklar; (1 Ocak 2014) – (30 Mart 2014) a) Seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2014 Çarşamba gününden oy verme gününü takip eden güne kadar siyasi partiler, bağımsız adaylar, herhangi bir kurum veya kuruluş ya da vatandaşlar tarafından, 298 sayılı Kanun’da belirtilen yerlerin dışında, siyasi ilân ve reklam içeren afiş, poster, pankart veya siyasi parti bayrağı gibi malzemelerin asılmasının, yapıştırılmasının veya teşhirinin yasak olduğuna, Aksi halde, bu ilân ve reklamların kaldırılacağına, masraflarının da ilgilisinden tahsil edileceğine, Belirtilen yasaklarla ilgili işlem yapma yetkisinin;_-Seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2014 Çarşamba gününden 27 Şubat 2014 Perşembe günü saat 24.00’e kadar mülki makamlara, -Son otuz gün içinde (28 Şubat 2014 – 29 Mart 2014) ise ilçe seçim kurullarına ait olduğuna, Belediyelerin; bu Genelge’de belirtilen yetkili mercilerin istemi üzerine bu Genelge hükümlerine aykırılıkların giderilmesi için gerekli olan araç, gereç ve personeli sağlamakla yükümlü bulunduğuna, b) Seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2014 Çarşamba gününden, oy verme gününü takip eden güne kadar şehir içi veya şehir dışında, toplu taşıma amacıyla kamu hizmetlerinde kullanılan hava, kara, deniz ve raylı sistem taşıtlarında yer alan reklam yerleri ve araçlarında, siyasi propaganda içeren her türlü yayın yapılmasının yasak olduğuna, Toplu taşıma araçlarına tahsis edilmiş üstü kapalı duraklar ile yolcuların inip bindiği kapalı alanlarda da yukarıda belirtilen kuralın geçerli olduğuna, İlçe seçim kurullarının, yukarıda zikredilen yasaklara uyulmasının temini için seçimin başlangıç tarihinden oy verme gününü takip eden güne kadar mülki makamlar aracılığıyla gerekli denetimi yapabileceklerine, İ) Matbua dağıtımı; (1 Ocak 2014)- (29 Mart 2014) a) El ilânı mahiyetindeki matbuaları dağıtacak kimselerin seçme yeterliğini haiz olmaları gerektiğine, b) Devlet, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyelerle bunlara bağlı daire ve müesseseler, iktisadi devlet teşekkülleri ve bunların kurdukları müesseseler ve ortaklıkları ile diğer kamu tüzel kişiliklerinde memur ve hizmetli olarak çalışanların ilân dağıtamayacaklarına, J) Seçim süresince yapılamayacak işler; a) 298 sayılı Kanun’un 62. maddesinde sayılanlarla, kamuya yararlı dernekler ve bunlarda görev almış bulunan memur ve hizmetlilerin seçimlerde de tarafsızlıklarını korumak zorunda olduklarına, b) (a) fıkrasında yazılı olanların, seçim süresince; aa) Siyasi partilere veya adaylara her ne nam altında olursa olsun bağış ve yardımlarda bulunmalarının, bb) Memur ve hizmetlileriyle her türlü araç, gereç ve imkânlarını siyasi bir partinin veya adayın emrinde veya herhangi bir siyasi faaliyette çalıştırmalarının, kullanmalarının veya kullandırmalarının, Yasak olduğuna, c) Devlet, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyelerle bunlara bağlı daire ve müesseseler, iktisadi devlet teşekkülleri ve bunların kurdukları müesseseler ve ortaklıkları ile diğer kamu tüzel kişilikleri, umumi menfaatlere hâdim cemiyetler ve Bankacılık Kanunu’na tabi teşekküllerin, siyasi bir partinin lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyuna tesir etmek maksadıyla her türlü yayınlarda bulunmalarının yasak olduğuna , d) Yukarıda (J-c) fıkrasında sayılanlar ile kamu yararına çalışan dernek ve vakıfların, seçmenin oyunu etkileyebilecek girişimlerde bulunamayacaklarına, Daha önce basılmış ve yayınlanmış yukarıda belirtilen mahiyetteki her türlü kitap, broşür, afiş ve bunlara benzer yayınların da aynı kurallara tabi olduğuna, II- SEÇİM PROPAGANDA SERBESTLİĞİNİN BAŞLANGIÇ TARİHİ OLAN 20 MART 2014 TARİHİNDEN İTİBAREN OY VERME GÜNÜNÜ TAKİP EDEN GÜNE KADAR OLAN SÜRE İÇİNDE; A- Devlet, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyelerle bunlara bağlı daire ve müesseseler, iktisadi devlet teşekkülleri ve bunların kurdukları müesseseler ve ortaklıkları ile diğer kamu tüzel kişilikleri, umumi menfaatlere hâdim cemiyetler ve Bankacılık Kanunu’na tabi teşekküllere ait kaynaklardan yapılan iş ve hizmetler dolayısıyla, (açılış ve temel atma dahil) törenler tertiplenmesinin, nutuklar söylenmesinin, demeçler verilmesinin ve bunlar hakkında her türlü vasıtayla yayınlarda bulunulmasının yasak olduğuna, B- Başbakan ve bakanlarla, milletvekillerinin yurt içinde yapacakları seçim propagandası ile ilgili gezilerini makam otomobilleri ve resmî hizmete tahsis edilen vasıtalarla yapamayacaklarına, bu maksatla yapacakları gezilerde, protokol icabı olan karşılama ve uğurlamalar ile törenlerin yapılamayacağına ve resmî ziyafet verilemeyeceğine, Yukarıda yazılı süre içinde, Başbakan ve bakanların seçimle ilgili çalışmalarında ve konuşmalarında 298 sayılı Kanun hükümleriyle bağlı olduklarına, Başbakan, bakanlar, milletvekilleri ve adayların seçim propagandası ile ilgili olarak yapacakları gezilere hiçbir memurun katılamayacağına 30/11/2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.