Köylüler once santrale direniyorlardı, Şimdi hem yangına hem santrale..

Ali Ufuk Arikan

Yangının en büyük hasarı verdiği yerlerden biri olan Muğla Milas’ta dikkat çeken bir noktadayız. Orman yangınları başlamadan yaklaşık 20 gün önce Limak’a ait santralleri beslemesi için hedef alınan İkizköy’deki ağaçlar için nöbette olan köylüler ve destek veren çevre örgütlerinin nöbet alanındaki son durumu anlamak için gittiğimizde trajikomik bir tahliye hikayesiyle karşılaşılıyoruz.

Kömür için yok edilmek istenen ağaçlar hem santralin hem de yangının tehdidi altında

Daha 20 gün önce 30 ağacın yeni kömür kaynağı çıkarmak için yok edildiği, daha fazlasının kesimine köylülerin direnişi sayesinde engel olunduğu İkizköy, yangın tehdidi altındaki Yeniköy Termik Santrali’nin oldukça yakınında bulunuyor. Aradaki mesafe yaklaşık 5 kilometre.

Kömür için yok edilmek istenen o ağaçlar, şimdi yangının ve o yangının ulaşması durumunda Yeniköy Termik Santrali’nin tehdidi altında.

Nöbet alanında bulunan yurttaşlarla yangının bölgeye yaklaşması sonrası son durumu konuşuyoruz.

‘Bizim santrale karşı mücadelemiz çok daha öncesine dayanıyor’

İkizköy Direnişi’nin oluşturduğu komitede yer alan İkizköylü Esra Işık, “Burada 20 gündür nöbet tutuyoruz, buraya ağaç kıyımı için geldiler, 30 kadar ağacı yok ettiler. O günden beri burada nöbetteyiz. Bizim İkizköy’de termik santrale karşı mücadelemiz ise çok daha öncesine dayanıyor” diyor.

Tahliyenin böylesi: 'Nereye gideceğiz?’ sorusuna yanıt yok

Bölgeye yaklaştığı söylenen yangını konuştuğumuz sırada Işık, önceki gün yaşanan trajikomik bir tahliye hikayesini anlatıyor bizlere:

“Kemerköy Termik Santrali buraya yakın, Yeniköy Termik Santrali ise çok daha da yakın. Kemerköy 25 kilometre, Yeniköy ise 5 kilometre mesafede. Biliyorsunuz Kemerköy yangını dolayısıyla bölgede birçok köy boşaltıldı önceki gün. Biz yangın bu tarafa da ulaşabilir mi diye endişelenirken, ki 25 kilometrelik bir mesafeden söz ediyoruz, önceki gün muhtar geliyor ve “yangın dolayısıyla köyü boşaltmanız gerekiyor” diyor, köylüler “nereye gideceğiz?” diye soruyor ancak muhtardan doğru düzgün bir yanıt alamıyor. Muhtar da santralde çalışıyor bu arada ve köylülerle çok bir bağı yok. İnsanlar panikle “nereye gideceğiz?” diye sormaya devam edince, o da “birazdan jandarma, AFAD gelir, onlar söylerler” diyor. Aradan bir süre geçiyor ve bu kez gerçekten jandarma geliyor, ona da aynı sorular soruluyor, “nereye gideceğiz, hayvanlar var, nasıl gidelim, nereye gidelim, nasıl olacak” diye… “Birazdan muhtarı alıp geleceğim” diyor, bu arada bu olay gece 12.00’den sonra oluyor ve köyde büyük bir panik yaşanıyor. Sonra ne jandarmadan ne de muhtardan bir haber alınamıyor. İkisi de geri gelmiyor, bir süre bekliyorlar, sonrasında herkes evlerine geri dönüyor.”

 

İkizköy'de direniş nöbetçilerinden Esra Işık

'Biz burayı çok uzun süredir koruyoruz, kömür için talan edilmek isteniyor burası’

“Yeniköy buraya çok yakın, yani yangın oraya yaklaştığı için buralar da büyük tehdit altında” diye devam ediyor sözlerine Işık ve şunları aktarıyor:

“Yeniköy bize yakın değil diye hala santralde çalışma devam ediyordu. Biz burayı çok uzun süredir koruyoruz kömür için burası talan edilmek isteniyor biliyorsunuz. Biz buraya bu alanı savunmaya geldik, biz buradan gidersek burayı yakabilirler diye burada kalacağız, ayrılmayacağız dedik.

 

‘Üzerimizde küllerle uyandık’

Sabah herkesin üzerine kül yağarak uyanıldı burada.  Burada kalan herkesin boğazında bir ağrı, üzerlerinde külle uyandılar.

Gökyüzünün bir kısmı simsiyah, bir kısmı maviydi, nefes almakta zorlandık, şu anda biraz daha açıldı hava ama bu kez de yangın Yeniköy tarafına doğru dolayısıyla buraya da yaklaşıyor."

Santralin ötesine geçemiyoruz, köyler yanıyor…

İkizköy’de direnenlerin yanından ayrılarak bu kez santrale doğru ilerledik, niyetimiz santralin arkasındaki bölgede, yangın tehdidi altında olan köylere ulaşmaktı. Yolculuğumuz sadece 5 kilometre sürdü, santralin önünde kurulan jandarma noktasının ötesine geçemeyeceğimiz söylendi. Gideceğimiz güzergahtaki köylerin yangın tehdidi nedeniyle boşaltılacağı aktarıldı.

 

Yeniköy Termik Santrali'nin önünde önlem amacıyla 10 TOMA bulunuyor

Burada ilk durak olarak gitmek istediğimiz Bayırköy biz bölgeye gittiğimizde tehdit altındaydı ancak haber yayına girdiğinde artık yangın oraya ulaşmış durumda. Hemen yakınındaki Gürceğiz’de ve Akçayaka’da da tablo benzer.

Fesleğen’de tahliye çalışmaları

Bu bölgeye giremeyeceğimizin söylenmesi sonrası yine santralin oldukça yakınında olan yangın bölgelerinden Fesleğen’e doğru yöneldik. Yaklaşık 20 dakikalık bir yolculuğun ardından ulaştığımız köyün tam girişinde jandarma noktası vardı.

Köyün etrafının dumanlarla çevrili olduğunu ve yangının bölgeye oldukça yaklaştığını gördük. Jandarma köyün tahliye edildiğini, içerdeki az sayıda kişinin de kısa süre içinde çıkarılacağı bilgisini aktardı. Köyde sadece tahliye ve çalışmalar için görevli ve gönüllülerin olduğu söylendi.

 

Fesleğen Köyü'nün girişi, yangın giderek bölgeye yaklaşıyordu bu çekimleri yaptığımızda... 

Yangının bölgeyi çembere alacağı endişesinin hakim olduğu bölgede görevliler ve müdahale için bulunan gönüllüler dışında herkesin bir an önce tahliyesi istendi.

Bu sırada farklı illerden gelen çok sayıda gönüllü yangına müdahale araçlarının köye doğru yol aldığına şahit olduk.

Biz ise köy girişinde gelen yangın dumanlarının giderek alanı kaplamaya başladığına şahit olduktan sonra bölgeden uzaklaştırıldık.

Havada iki yangın söndürme uçağı ve bir helikopter gördük bu sırada, yurttaşlar müdahelenin geciktiğinden şikayetçiydi diğer noktalarda da olduğu gibi…