Abdullah Gürgün

     Uzun süredir bu kadar kaliteli bir etkinliğe katılmamıştım Türkiye’de.

     Teşekkürler Zülfü Livaneli, Ahmet Aras ve Tamer Mandalinci.    

ULUSLARARASI AKDENİZ EDEBİYAT GÜNLERİ 4 YAŞINDA

     20-21 Haziran günleri Bodrum'da Uluslararası Akdeniz Edebiyat Günleri etkinliklerinin dördüncüsü gerçekleşti. Bu kez konu Edebiyat ve Sinema idi ve bu yıl kaybettiğimiz değerli sinema sanatçımız Filiz Akın anısına yapıldı.

     Düzenleyen kuruluşlar: Livaneli Vakfı, Muğla Büyükşehir Belediyesi ve Bodrum Belediyesi.

     Önceki yıllarda Livaneli Vakfı ve Bodrum Belediyesi bu etkinlikleri birlikte düzenlemişlerdi. O zaman Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras’tı. Ahmet Aras şimdi Muğla Belediye Başkanı ve etkinliklere artık Muğla Belediyesi de katkı veriyor.

     Ne iyi! Ne güzel!

     Etkinliklere, “Uluslararası Muğla” ya da “Bodrum”

denmesi yerine “Akdeniz”in  merkeze alınmasını anlamlı buldum.
     Bence Livaneli bir anlamda Akdenizlileri kaynaştırıyor. Akdeniz Birliği’nin temellerini atıyor.

     Akdenizliler kültürel anlamda Avrupalı ve Amerikalılardan daha  yakındırlar bize. Bizim gibi sıcak kanlıdırlar. Uygarlıkları, sanat ve kültürleri etkilenmiştir birbirinden.

     Benim düşünceme göre, Avrupa Birliği kapısında bekleyip durmaktansa Akdeniz Birliği kurmak için girişim sahibi olmak hem de memleketim Muğla’da; ne güzel olurdu.

     Livaneli neden bu etkinlikleri Bodrum’da düzenliyor?
     Çünkü artık o da bir Bodrumlu / Muğlalı. Nüfusunu Muğla’ya aldırmış. 

     Akdeniz Edebiyat Günleri Etkinliği her yıl farklı bir tema seçiyor ve bu temaya  göre alt başlık değişiyor.

İlk etkinliğin konusu “Edebiyat ve Çevre”, ikinci “Edebiyat ve Tarih”, üçüncü “Edebiyat ve Müzik”  ve bu yıl da “Edebiyat ve Sinema”idi.

     Bu tür etkinliğin Zülfü Livaneli imzası taşımasını çok doğal karşıladım.

Genç yaşlarda yazıyla, yayıncılıkla, müzikle, sinemayla, edebiyatla yoğrulup giden ve Türkiye’de başlayan, İsveç, Fransa, Yunanistan, Rusya ve diğer pek çok ülkede pişen ve ard arda gelen eserler yaratma serüveni...
Konuşmaları tartışmaları da dinledikten sonra düşündüm:  

     Edebiyatta yazı ile sessizce anlatırsınız anlatılacak olanı.

     Radyoda sesler yardımıyla hiç konuşmadan bile anlatabilirsiniz olayı.

     Film resimle anlatma sanatıdır. Yalnız resimlerle anlatabilmelisiniz derdinizi.

     Müzikle notalar alır dilinizin yerini.

     Sinemada hepsini en etkin şekilde kullanabilirsiniz. Dahası her gün gelişen tekniklerden yararlanabilirsiniz.

     Etkinliğin konusu Edebiyat ve Sinema idi.

     Peki bir romanı nasıl sinemaya uyarlayacaksınız?

     Romanı birebir sinemaya aktarmak mümkün değildir. İşin en zor yanı ve etkinlikte de vurgulanan kısmı buydu. Film dilinde, “kill your darlings, sevgililerinizi öldürün” diye bir şey vardır.  Zorunlu olarak seçim yapacaksınız. Yorum yapacaksınız. Esinlenip kendi biçeminizle olayı anlatacaksınız.

     Yaşar Kemal’in Yılanı Öldürseler Romanından uyarlanan filmi izledik. Filmin yönetmeni Türkan Şoray’dı. Baş rolü de kendisi oynuyordu.
     Filmi izledikten sonra Zülfü Livaneli ile Türkan Şoray söyleştiler. Bir romanı filme uyarlamanın zorluklarını, geçirdiği evreleri öğrendik.

     Filmde çalışanların çoğu ortak dostlar. Kamera: İsveç’ten Güneş Karabuda, Müzik Zülfü Livaneli, bir zaman İsveç’te yaşamış olan kardeşi sevgili askerlik arkadaşım Ferhat Livaneli, İsveç’te oturan Şavşatlı üflemeli müzik aletleri ustası dünyalar tatlısı dostum Ziya Aytekin ve İsveç’te taaa 1975 yılından bu yana arkadaşım Mardinli Ahmet Tekbilek. Hepsi de benim 2. yurdum olan İsveç’te yaşayan kültür insanları.

     Filmin Yönetmeni Türkan Şoray montaj için Stockholm’e gelmişti. Bir gün, o sıra çalışmakta olduğum İsveç Radyo Televizyonu’nu da ziyaret etti. İlk kez tanıştık.

     Konu sinema olunca etkinliğin çok değerli katılımcılarından da bahsetmek gerekiyor. Başta Türkan Şoray ve Zülfü Livaneli olmak üzere Ahmet Mümtaz Taylan, Barış Atay, Senarist Necati Şahin, Tilbe Saran ve Edebiyat Profesörü Onur Bilge Kula çok değerli bilgiler paylaştılar.

     Doyurucu ve umut verici, güzel bir etkinlik oldu.

     Yeni ufuklar açıldı. Çok yararlandım.

     Ahmet Aras ve Tamer Mandalinci sanat ve kültüre tam destek veriyorlar.

     Zülfü Livaneli ve Livaneli Vakfı’na, Muğla Belediyesi ve Başkanı Ahmet Aras’a, Bodrum Belediyesi ve Başkanı Tamer Mandalinci’ye teşekkürler.

     5. Uluslararası Edebiyat günlerinde buluşmak dileğiyle.

 

Fotoğraflar: Süreyya Gürgün