Vedia Maral

MUĞLA, TARİH VE KÜLTÜR KENTİ

Muğla Belediyesi Kültür Yayınları

‘Her kaldırım taşının kenarından

Ayrık otlarının ve çiçeklerin fışkırdığı

Eski kentler yok artık.

Beton parçaladığından beri dokuları

Ben her bahar çimleniyor ve kuruyorum.

                                   A.Kadir BİLGİN

‘Muğla Tarih ve Kültür Kenti’ kitabı, ‘kentsel koruma’ konusu ile başlıyor. Ben de aynı fikri takipte bulunayım..

‘Kentsel koruma’ kavramı karşımıza 2000 yıl önce çıksaydı, bize kentsel koruma nedir veya ne yapmalı sorusuna, o günün insanı olarak, soruyu ‘kentin koruması-savunması nasıl olacak’ diye anlardık. Soruyu anladığımıza göre de cevabımız, üç aşağı 5 yukarı, 2000 yıl önce yaşamış Romalı Mimar Vitruvius’un (*) cevabından çok farklı olmazdı. Vitruvius ‘Mimarlık Üzerine’ kitabından (saldırma gibi tehlikenin oluştuğu dönemde) aktaralım. ‘Surların ve kulelerin tahkimatı, istinat duvarları ve dolgu şevlerle (**) birleştirilirse, daha güvenli olur. Çünkü ne koçbaşları (***), ne kazılan tüneller ne de başka savaş makinaları bunları tahrip etmeyi başarabilir.(****)

Ne kadar net yalın ifade edilebilen cevap.

Sorudan anlaşılana göre yerinde.

Sadede gelelim dercesine, günümüze gelelim.

Artık kente ‘saldıranların’ surları aşması, yani dışardan ‘sur içine’ girmesi gerekmiyor; saldırının sahipleri ‘sur içindeki’ bizleriz.

Bütün farklı/ayrı kentler olsa da genel bir kabulle bizler, yoz kenti, çarpık kenti, niteliksiz kenti, kültürsüz kenti, sonrasız kenti, geçmişsiz kenti, köksüz kenti, belleksiz kenti, gecekondu kenti, yeşilsiz kenti, tarihsiz kenti, kimliksiz kenti, renksiz kenti, bilimum olabilecek olumsuzluklarla övdeşleşen kenti elbirliği ile oluşturmak için çalışanlarız.

En büyük müttefikimiz, ezeli ve ebedi zaman.

Bunca sayılan, sayılmayan şerrin arasında, ne kadar masum kalıyor ‘kentsel koruma’..

Geciken ‘kentsel koruma’ kavramı ve uygulama süreci ülkemizde, 1974 yılında Safranbolu Evleri için hazırlanan belgesel filmin gösterime girmesiyle önem kazanmış ve koruma bilinci ortaya çıkmış. 1977 yılında Anıtlar Yüksek Kurulu, Muğla’nın kültürel ve tarihsel yapısının bütünüyle korunması gerektiğini gündeme getirmiştir. (*****)

Er /geç gelişi, tesellimizdir. Züğürt tesellisi midir, ona siz karar verin.

Kitabın devamında Muğla’da restore edilen yapılar, usta işi olan fotoğraflarla, sonuçta iyi poz vermişler. Her bir yapı için kısa yazılarla, fotoğraflar daha bir desteklenmiş.

Kentsel korumayı becerebildik dercesine bir gururlanma seziliyor.

Elinize/beyninize sağlık Muğla Belediyesi. Kitap Dr. Osman Gürün zamanında basılmış. (Tarihsiz).

 

Kitabın Adı      : Muğla Tarih ve Kültür Kenti

Sayfa Sayısı     : 116

Yazar               : Muğla Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü

Basıldığı Yer    : Esin Basımevi – Muğla

(*)       Vitruvius : MÖ 90 yıllarında Roma’da yaşamış mimar

(**)     Şev : İstinat duvarı ile yapılan toprak setler.

(***)   Koçbaşı : Bir tarafı koç başını andıran uzun direk. Kapıların parçalanması (kırılması, açılması) için kullanılıyordu.

(****) Vitruvius, Mimarlık Üzerine, s.43

(*****) Kitaptan, s.8