Konuk Yazar...

Ö. Cahit SARIBEY

Çok narin bir çiçek, nadide bir biblo gibidir Turizm.

Çıtkırıldım, hassas, zarif bir hanımefendi gibi de değerlendirilebilir.

Bu benzetmeden de anlaşılacağı üzere ‘turizm’in çok kırılgan ve en küçük bir olumsuzluktan direk etkilenen bir sektör olduğunu sektöre yakın olanlar bilir bilmesine de, bilmeyenler için özetleyeyim istedim.

Ülkede döviz biraz dalgalanır veya ekonomik sıkıntı olacak gibi belirtiler baş gösterir; adeta ‘turizm’in ateşi yükselmeye başlar ve anında nezle olur.

Kendini bilmez birisi çıkar falanca yasadışı örgüt adına her ülkede olabilecek tarzda sıradan bir eylem gerçekleştirir; turizm yatağa düşecek kadar hastadır bir anda.

Coğrafi olarak komşu ülkede yaşanan savaş hali veya kaos sanki turizm sektörünün kucağında yaşanıyor gibi felç eder sektörü.

Ülkenin birinde yanardağ patlar, uçuş rotasında olan bir ülkeysen lav kütlesi ve külleri sana ulaşmaz ama uçaklar gelmeyeceği için turizm krize girer.

Deprem olur, sel olur, çeşitli doğal afetler olur, veya sıcaklık mevsim normallerinin üstünde seyreder; turizmde pusula yine şaşar.

Tesisler doludur, her şey çok iyi gidiyor dersin, ama işletmenin birinde veya çarşıda, pazarda turiste yönelik hoş olmayan bir davranış olur, turiste bozuk gıda yedirilir, sahte içki içirilir, turist zehirlenir ve bölge olarak adın “tu kaka”ya çıkar. Tercihler başka yöne kayar, bir bakarsın acenteler de rezervasyonları başka yere kaydırır; aslında kayan turizmin ayağıdır.

Elektrikler kesilir kararır, turiste konan vize rejimi değişir bozarır Turizm.

Siyasi liderlerin biri çıkar iki laf eder, o ülkeye turist gönderen ülkeler turist göndermez olur, bu sefer de sararır solar turizm.

Petrol fiyatı yükselir, vergi oranları değişir, ürün fiyatları zamlanır, girdi maliyetleri tırmanışa geçer; bu kez turizmci şoka girer.

Döviz kuru artar, özellikle yabancı turist ağırlayan bölgelerdeki işletmelere pahalı denilerek yabancı turist gelmez.

Döviz kuru düşer, harcamaları TL olduğu için bu sefer geliri giderini karşılamaz, dengesi şaşar turizmcinin.

Hele hele Askeri / Sivil darbeler olmuşsa veya bombalama eylemleri varsa ve daha da ötesi savaş rüzgârları esiyorsa memlekette; bitkisel hayattadır ve gecikmeden mezarını kazabilirsiniz turizmin.

Velhasıl turizmin hassasiyeti ve kırılganlığı buradan geliyor.

Bunun için dengeleri iyi korumakla birlikte işbirliği ve dayanışma gerekiyor.

El ele verilirse ve iyi bakılırsa, iyi tanıtım yapılırsa canlı kalır, düze çıkar turizm.

Yoksa yerinde bile saymaz geriler, elinizden kayar gider.

Tekrar yakalamak ve canlandırmak hiç de kolay değildir yani.