İlkay Kumtepe

Kitap okumanın önemini vurgulamayan kimse yoktur. Herkes kitap okumalı der de kaç kişi okur acaba?

Öğretmenlerin en çok ısrar ettiği konu kitap okuma konusudur. Öğrencilerin okumadığından şikayet ederler, okusunlar diye ne çok çalışma yaparlar.

Öğretmen veliye der “kitap okumuyor” diye, veli de öğretmene der “hocam ne yapsak okumuyor evde” diye.

Her ikisi de şunu bilmelidir ki çocuklar söyleneni yapmazlar, örnek alırlar.

Çocukların yanında ne kadar kitap okursanız onları da okumaya yönlendirebilirsiniz. Çocuklar ailelerinden sonra öğretmeni model alırlar. Öğretmenin elinde kitap görmesi bir örnektir. Sadece elinde taşımakla olmaz. Çocuklarla konuşurken kitaplardan örnekler vermeli, alıntılar yapılmalıdır. Kitabın okuma saatinden başka, şu kadar kitap okudum demekten başka işe yaradığını görmeleri gerekir. Kısa vadede hızlı çözüm getiren çözümler değildir bunlar. Kitap okumak, okuduğunu işler hale getirmek uzun bir süreç gerektirir.

Okuma yazmayı öğrendikten sonra başlarız her gün “kitap oku” demeye. Önce hevesle okunur kitaplar ama giderek ne olursa okuma süreleri de sayıları da azalır ve şikayet konusu olmaya başlar. Çocukları bıktırırız okumaktan.

Türlü türlü etkinlikler düzenlenir çocuklar okusun diye. Hepsi de iyi niyetli çalışmalardır. Ancak doğru çalışmalar mıdır, diye sorgulamak gerekir.

Kitap okumak içsel motivasyonla gerçekleşmediği sürece fayda sağlamaz. Bu nedenle gerçekten okumanın keyfine varmasını sağlamak gerekir çocuğun. Okuma sayesinde düşününün geliştiğini, sorguladığını, okuduklarını değerlendirebildiğini hissetmelidir. Okumaktan tat almadan okuma sevgisi geliştirilemez.

Sınıfça okunan bir sayfa yazının üzerinde düşünme, sorgulama etkinlikleri yapmak okumanın önemini hissettirir. Okunan hikâyeyi canlandırmak okumanın verdiği mutluluğu arttırır. Okunan hikâyenin resimlenmesi disiplinler arası çalışmadır, hayal gücünü geliştirir. Bir hikâyenin olay kurgusunun yeniden düzenlenmesi, sonunun yeniden yazılması farklı bakış açısı kazandırır. Kahramanın yaptıklarının sorgulanması, başka türlü davranmasının sonuçlarının irdelenmesi çözüm üretme becerisi kazandırır.

Her şeyi sınava, hatta çoktan seçmeli sınava bağladığımız günümüzde ne olur kitapları sınava bağlamayın. Kaç kere duydum; yarın kitap sınavı var, çocuk daha kitabı okumadı, okumak istemiyor, diye. Kitap sınavı ile ancak çocukları okumaktan ve kitaplardan soğuturuz.

Kitap okumanın nedeni, düşünmek, farklı bakış açıları edinmek, soran, sorgulayan bireyler olabilmeyi başarabilmektir. Kitap sınavlarını geçmek için, şu kadar sayfa kitap okudum demek için kitap okunmaz…

Çocuğa verdiğiniz her kitabı okumak zorunda mıdır?

Beğenmediği kitabı yarım bırakamaz mı?

Kitabı beğenmediğini, okumak istemediğini söyleyemez mi?

Söyler de bunlar için özgürlüğe sahip olmalıdır; okuma özgürlüğüne.