İlkay Kumtepe

2023 Vizyon belgesine göre eğitimin “ana aktörü” öğretmendir. Yani eğitimin öznesi öğretmendir. Öznesi öğretmen olan bir eğitim sisteminde bütün değişim ve dönüşüm yükü öğretmenin omuzlarındadır. Ancak öğretmen bu yükü taşıyabilecek durumda mıdır?
Bir ağırlık taşımak için güç gerekir, azim gerekir, kararlılık gerekir, inanmışlık gerekir, donanım gerekir. Bütün bunlar bir arada olmazsa öğretmen o ağırlığın altında ezilir. Öğretmene böyle ağır bir yük verilirken onu güçlendirecek, özgür kılacak düzenlemeler yapılmazsa eğitimin ana aktörü olmaktan çıkar başarısızlıkların yükünü taşıyan günah keçisi olur.
Eğitimle ilgilenen birçok kuruluşun eğitim üzerine yaptığı araştırmalar, ulusal ve uluslararası değerlendirme çalışmaları ve ortaya konan raporlar eğitim sistemimizin önemli sorunlarını fazlasıyla dile getirmektedir. Bu sorunların altında öğretmen ezilmemelidir. 
Ezilmemesi için öğretmeni önce güçlendirmekten bahsettik. İlk yapılacak iş “Öğretmenlik Meslek Kanunu’nu” çıkarmaktır. İlk yüz günlük eylem planında ve vizyon belgesinde vurgu yapılan düzenleme ile ilgili somut bir gelişmenin olmaması öğretmenleri eğitimin öznesi olmaktan çıkarıp, öğretmene yönelik her tür şiddetin öznesi haline getirmektedir.
Öğretmene yönelik –üzücü ama gerçek- öğrenciden gelen şiddetin yanında veliden gelen şiddet haberlerini göğüslemeye çalışan eğitimciler şimdi de üst yöneticilerden gelen şiddet/mobbing uygulamalarının altında kalmaya başlamışlardır. Basına yansıyan bir valinin –hem de öğretmenler günü kutlama programında- öğretmen zannettiği kişiye yönelik konuşma ve tavrı bu tür şiddetin en belirgin örneğidir. Daha sonra yine sosyal medyaya yansıyan ve bazı eğitim sendikalarının konu ile ilgili tepki gösterdiği, bir okul müdürünün aday öğretmenlere yönelik talimatı. 
Daha fazla örneğe gerek yok. Bu tür şiddet durumları ile ilgili ne yapıldığı ve olayın faillerinin nasıl cezalandırıldığı daha sonra benzer örneklerin oluşup oluşmamasını belirler. Bir meslek kanunu olmadan ve bu tür suçların cezasının ne olacağı belirlenmeden adalet beklemek olanaksızdır. Öğretmeni güçlendirmek için önce meslek kanunu çıkarılmalıdır.
Öğretmeni güçlendirmek onu donanımlı hale getirmekle olur. Yeni bir eğitim anlayışı ile yola çıkıp öğretmene bu işin öznesi sensin dendiğinde özne olacak donanımı da sağlamak gerekir. Özne olmak kolay değildir. Öğrenci karşısında, öğrenciden daha az teknoloji bilgisi olan, daha az beceriye sahip, hızlı karar veremeyen, alternatif öğrenme ortamları ve etkinlikleri planlayamayan, lider olma özelliği gelişmemiş, öncülük ve yol göstericilik yapamayan öğretmen sınıfın öznesi olamaz. Ancak öğrenci için farklı baskı unsurlarını kullanarak üstünde hakimiyet kurmaya çalışır. Bu günümüz çocuklarını okulda tutmada etkili bir yol değildir.
Söylemek istediğim kaliteli ve etkili hizmet içi eğitimlerin planlanması, öğretmeni güçlendirecek becerileri edinmesine öncülük edecek uygulamaların öğretmene sunulması gerekir. Öğretmenin mesleki gelişimi dönüşüm sürecinin en önemli basamağı olarak kabul edilmelidir. 
Ve öğretmenin özgürlüğü onu güçlendirecek en gerekli unsurdur. Öğretmen iradesini bir üst yönetime teslim etmişse özgür düşünen bireyler yetiştiremez. Özgür olmayan özgürlüğün tadını ne bilir? Öğretmenin işini kolaylaştıracak, ona yol açacak eğitim yöneticilerine gereksinim vardır. Eğitim yöneticisi, okul müdürü değil eğitim lideridir. Yetkin  bir lider öğretmene özgür bir ortam sunar, her an bütün uygulamalarını kontrol altında tutmaya çalışarak baskı unsuru olan yöneticiler öğretmenin özgürlüğünü kısıtlar. 
Öğretmenlerin sırtına yüklediğimiz bu ağırlıkları kaldırmadan eğitimin ana aktörü öğretmen demenin öğretmene sadece zararı vardır. Başarısızlığın yükünü de onun omuzlarına yüklemek demektir. Önce öğretmenin sırtındaki yükleri alın sonra ondan bekleyin ne bekleyecekseniz…