Gülçin Erşen

Siz hiç emekli aylığınızın dörtte biri tutarında (430TL) su faturası ödemek zorunda kaldınız mı? Türkiye’nin ilk ve tek özelleştirilen su ve kanalizasyon şirketinin bulunduğu Güllük Milas’ta yaşıyorsanız, bu mümkün.

Ebeveynlerimin yaklaşık 26 yıldır Güllük’te yazlık evi var. Ben de 10 yıldır yaz-kış burada yaşıyorum. Güllük’te eskiden musluklardan hafif tuzlu bir su akardı ve sık sıkça su kesintisi yaşanırdı. Eski Güllük Belediye Başkanı (Şimdi AKP’li Muğla Milletvekili) Yavuz Demir zamanında, su ve kanalizasyon işletmesi, 31 yıllık bir sözleşme ile özel bir şirkete devredildi. Önce TASK, sonra AKFEN adını alan bu şirketlerin döneminde; yüksek su ve atık su bedeli, arıtılmadan denize verilen atık sular, patlayan su boruları, taşan terfi istasyonları ve de “iş kazasında yaşamını yitiren” 7 şirket çalışanı nedeniyle, pek çok olumsuz haber basında yer aldı. Halkın öfke ve isyan dolu tepkisi, hem şirkete hem de sözleşmeyi feshetmeyen MUSKİ’ye (Muğla Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi) yönelikti. Ancak, son iki üç yıldır suya zam yapmayarak ve hizmette aksamalarını nispeten gideren AKFEN, zarar etmeye başlayınca, Güllük su ve kanalizasyon işletmesini HZR Güllük Su ve Atıksu Yatırım Yapım İşletme A.Ş.’ye devretmiş. Bu tür bir devir işlemi, 2006 yılında Güllük Belediyesi ile AKFEN Holding arasında imzalanan sözleşmeye uygun mudur bilemeyiz; ancak, sorunun ve konunun muhataplarından biri olan MUSKİ’den doyurucu bir açıklama gelmedi.

Daha önce sözleşmvedeki birçok taahhütü zamanında yerine getirmeyen Akfen ile sözleşmeyi feshetmeyen geçmişte Güllük ve Milas Belediyelerinden sonra, şimdi de Muğla Büyükşehir Belediyesi’nin yurttaşların şikayetlerine karşın, çözüm üretmek bir yana, açıklama yapmaması tepkilerin daha da büyümesine neden oluyor.

Meselenin Bireysel ve kurumsal yanı

Örneğin; 2009 yılında Güllük Belediye Meclisi, atık su bedelinin, sözleşmede yazan yüzde 50 yerine yüzde 25’e düşürülmesini karara bağlamıştı. Ancak, şirket belediye meclisinin bu kararına uymadı. Yerel Yönetimler Yasası’ndaki değişiklikten sonra da Muğla Büyükşehir Belediyesi’nin sözleşmeyi feshetmemesi, pek çok yurttaş tarafından, “Güllük’te su ve kanalizasyon işletmesinde, sorumluluk, hizmet ve masraf üstlenmeyen belediyenin, su faturası bedelinin yüzde 20’sinden pay almaktan hoşnut” olmasına yoruluyor. Öte yandan; Milas Belediye başkanı ve meclis üyelerinin, yurttaşların şikayetlerini dikkate alarak, Büyükşehir Belediye Meclisi’nde bu yönde karar aldıramaması, eleştirilere neden oluyor yıllardır.

Meselenin bireysel boyutuna gelirsek; 430 TL. tutarındaki su faturasına itiraz edince, önce şirket çalışanından ve devir sonrası değişmeyen Şirket Müdürü Arzu Alagün Tüfekçioğlu’ndan gelen açıklama özetle şöyle: Bu iki aylık su faturasıymış. Su saatleri bina içinde olduğundan önceki ay su saatleri okunamamış. Bir de suyun metreküpü 7 TL’den 9.28TL’ye çıkmış. Ayrıca, 2 aylık su tüketimim 22 metreküp göründüğünden ve 15 metreküp sonrası da yüzde 1,5 zamlı olduğundan faturam bu kadar yüksekmiş. Zaten Akfen yıllardır zam yapmıyormuş, şimdiki şirket (HZR Su), sözleşme hükümlerini aynen uyguluyormuş… (Kendi lehine olanları tabii….)

Benim haklı itirazlarım şöyle: Su saatlerinin bina içinde olması, benim değil; ev sahiplerinin sorumluluğunda. (Bazen su saatleri okunamadığında, geçmiş dönemlerde, su faturasına tahmini bir tutar yazıldığı da oluyordu. Ayrıca, su sayacını okuyup kendilerine iletmem gerektiği yönündeki mesajı geç gördüm. Şirkete uğradığımda, bir çalışan “Bir ara gelir bakarız” demişti. ) 10 yıl boyunca, şimdiye kadar hiçbir ay su tüketimim 10 metreküpü aşmadı; genelde 8-9 metreküp oluyor. Niye bu kez 2 aylık tüketim miktarı 22 metreküp? Normalde aşırı tüketim nedeniyle alınan ceza, iki aylık faturaya niye yansıtılıyor? Su tüketimim her iki ayda da 15 metreküpe ulaşmamış ki! En vahimi tüm bu haksızlıklarla 236TL. ye ulaşan su tüketim bedeli; 118TL atık su tutarı, büyükşehir ve ilçe belediyelerinin payları, Çevre Temizlik Vergisi eklendikten sonra iki misline ulaşıyor ve 430TL oluyor. El insaf!

Eylem yapıldı, faturalar yakıldı

Şirket Müdürü Arzu Hanım’a geçen Perşembe yaptığımız telefon görüşmesinde söylemiştim: “Böyle giderse, öncekinden daha büyük bir tepki alırsınız. Bu konuda geçmişte çok yazı yazdım, haber yaptım; şimdi yine yazacağım. Ama, bu böyle gitmez…” Nitekim, geçen hafta Perşembe, su şirketi önünde toplanan bir grup yurttaş, “Bu bir soygundur; özelleştirme ile her şeyimizi , havamızı, suyumuzu, toprağımızı elimizden alıyorlar, kirletiyorlar…” diyerek ve su faturalarını yakarak tepki gösterdiler.

Ben bu yaz Güllük’ten taşınıyorum, “Geriye kalan düşünsün” diyemem. Hem ebeveynlerimin hem de birçok yakınımın burada evi var. Güllük, tüm aşırı yapılaşmaya, zeytinliklerin ve meyve ağaçlarının katledilmesine, balık çiftliklerine, limana, feldspat madeni taşıyan kamyonların verdiği zarara karşın cennet bir belde. Meseleyi düşünüp, bir an önce çözüm bulması gereken yerel yönetimdir. Büyükşehir Belediyesi kamu yararını gözeterek, sorumluluğunu yerine getirmeli ; Güllük Su ve Kanalizasyon İşletmesini almalıdır. Sözleşmeyi feshetmelidir; en azından süresi dolduğunda asla yinelememeli ve yenilememelidir.