- Makaleyi Paylaş
- Facebook'ta Paylaş
- Twitter'da Paylaş
- 12 September 2022, Monday 9:27
- 1490 kez okundu
Köy Enstitüleri hakkında çeşitli kaynaklardan edindiğim bilgilerin yetersiz kaldığını, sevgili hocam Cafer METE’nin hazırlayıp kitaplaştırdığı “TONGUÇ’UN IŞIĞINDA KÖY ENSTÜTÜLERİ” adlı kitabını bir solukta okuduğumda gördüm. Henüz beş altı yaşlarında olduğum, yaşadığım köy koşullarını bana yeniden yaşattı. İlkokul bitinceye kadar benim ayağım pabuç görmedi. Gerçi diğerleri de yalın ayaktı. Bazıları, özellikle kızlar çınar ağacından yapılmış takunya giyerlerdi. Köylüler ona Naril (Nalın) derlerdi. Çorap yok. Köyde bir Jandarma Karakolu vardı. Oradaki askerler köylülere çorapsızlar lakabını takmıştı. Çorapsız nereye, gel buraya derlerdi. Milas’a Orta Okula kaydolduğumda ister istemez bana bir lastik ayakkabı alındı. O da ayağımı yara etmişti.
1949 yılında, Köyümde eğitim- öğretim yılına yetiştirilmek üzere bir ilkokul inşaatı hızla devam ediyordu. Okulun çatısına konan bir merdivenin her basamağına bir kişi oturtularak elden ele kiremit taşınıyordu. O basamaklardan birinde oturup, okulumun yapımında daha okula başlamadan kiremit taşıdığımı daha dün gibi hatırlıyorum.
Üç küçük mahalleden oluşan köyümde okuma yazma bilen kişilerin sayısı bir elin parmaklarını geçmiyordu. Onların çoğu da askerde bir şeyler öğrenmişlerdi. Kadınlardan okur- yazar olanını ben hatırlamıyorum. Gerçek okuması yazması olan iki kişi vardı. Birincisi, Osmanlı Rüştiyesini bitiren rahmetli Halil İbrahim TEMİZEL idi. Köylüler ona Deli Hoca derlerdi. Çünkü o herkesin yaptığını yapmaz kendi bildiklerini yapardı. Ayakkabılarını koltuğunun altına alır, normal olarak yaya dört saatte gidilen Milas’a iki saatte gider ve iki saatte dönerdi. Hesap kitap işinden çok iyi anlardı. Mahkemeler arazi taksimlerinde hep onu BİLİRKİŞİ olarak seçerlerdi. Eski bir Osmanlı güreşçisiydi. Güreşi çok severdi. İkincisi ise öğretmen Mustafa ONUR’du. Babası mersin satarak okuttuğu için kendisini mersincinin oğlu diye tanımlardı. Köyde okul olmadığından KARACAHİSAR ilkokulunda öğrenime başlamış ve İzmir’deki KIZILÇULLU Köy Enstitüsünü bitirerek öğretmen olmuştu. Benim de ilk öğretmenimdi.
İkiz Köyün bir ilkokulu ve bir öğretmeni vardı artık. Bu okul bir derslik, bir İşlik atölyesi ve bir öğretmen lojmanından oluşuyordu. Tek öğretmen bir derslikte beş sınıfa birden ders verirdi. İşte bu okulda 1949-1950 öğretim yılında birinci sınıf öğrencisi olarak öğrencilik hayatım başlamıştı.
Öğretmenim Mustafa ONUR çok hırslı biriydi. Komşu köylerin öğrencileri ile bizim köyün öğrencilerini bilgi ve beceri yönünden yarıştırırlardı. Bu yüzden çok titiz ve iddialı idi. Öğrencisinin başarısız olması halinde çok hiddetlenirdi. O’nun hiddetinden her öğrenci tir tir titrerdi. Başarısızlığa hiç tahammülü yoktu. Köye, pilli radyoyu ilk o getirmişti. Beni çok severdi. Evine çağırır bana radyo dinletirdi. O zamanlar radyo dinlemek bir ayrıcalıktı. Oysa, rahmetli babamla da hiç geçinemezdi.
Babam demokrat partili ve partinin ocak başkanıydı. Köylülerle siyaset konuşurlarken kendilerini ister istemez dinlemek zorunda kalırdım. Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali YÜCEL ile İsmet PAŞA’yı hiç sevmezlerdi. Ama İsmail Hakkı TONGUÇ’ un adı pek geçmezdi. Varsa yoksa İsmet PAŞA ile Hasan Ali YÜCEL’ i yerden yere vururlardı. Köy Enstitülerinde komünist yetiştirildiğini, hatta bir öğretmenin, dersinde öğrencilere “dua ile Allahtan ekmek isteyin bakalım gökten ekmek gelecek mi” dediğini söylerlerdi.
Sevgili Cafer Hocamın kitabını okuduktan sonra bu sözlerin bilerek ve düşünülerek söylendiğini çok iyi anladım. Çünkü çalışmaz ve üretmezlerse aç kalacaklarını, başkalarına muhtaç olacaklarını ifade etmek istemişler. Çalışmayı ve üretmeyi teşvik etmek amacıyla söylenmiş sözlerdir bunlar. Sanki yaşadığımız bu günleri yetmiş yıl önceden görmüşler. Bugün hem çalışmıyoruz hem de üretmiyoruz. Dileniyoruz. Arap’ın önüne turkuaz halılar serip boyun büküyoruz.
Tarih gözümün önünden su gibi akıp gitti. Meğer Eğitimde asıl kahraman İsmail Hakkı TONGUÇ’muş. Kısacık ömründe dünyanın en iyi eğitim ve öğretimini uygulamaya koymuş, okur-yazar sayısını % 5 ten P-60 seviyelerine getirmiş birinin kıymetini bilememişler. Genel Kurmay Başkanı Fevzi ÇAKMAK ve Kazım KARABEKİR paşaların da bunda maalesef payları olmuş. Her ikisi de İsmet PAŞA’yı zor durumda bırakmışlar ve Hasan Ali YÜCEL’i bakanlıktan ettirmişlerdir. Yerine gelen Şemsettin SIRER ise İsmail Hakkı TONGUÇ’u görevden alarak, resim öğretmeni olarak bir orta okula tayin ettikten sonra, Köy Enstitüleri, öğretmen okulları adı altında yeniden dizayn edilmişler. Gerçekten 32 yıllık eğitimcilik hayatımda, yaparak yaşayarak öğrenmenin ezberleyerek öğrenmekten çok daha kalıcı olduğunu, ben de farkettim. Maraş’ta hiç bir öğrenciye Fransızca öğretemedim. Ama, Fethiye’de en az beş altı öğrencim Fransızca öğretmeni oldu. Bir o kadarı da turizmci. Çünkü öğrenciler öğrendiklerini şehre gelen yabancı turistlerle konuşarak uygulamaya koyabiliyorlardı. Bir yabancı dil okulda öğrenilemiyor. Öğrenilse bile uygulanamıyor. Zira, Yabancı dil öğrenmenin en kolay ve doğru yolu o dilin konuşulduğu ortamda kısa da olsa bir süre bulunmaktır. Staj için 1965 yılında bir buçuk aylığına gittiğim Fransa’da bizzat yaşadım. Doğru dürüst konuşamayan ve konuşulanları anlamayan bizler, bir buçuk ay sonra Fransızlarla rahat konuşur ve tartışır hale geldik. Öğrendiğinizi uygulamaya koymazsanız öğrenmiş olmuyorsunuz.
Teşekkürler Hasan Ali YÜCEL, teşekkürler İsmail Hakkı TONGUÇ. Sizin kıymetinizi bizim atalarımız bilememiş. Onların çocukları olarak sizlerden özür diliyorum. Sayenizde, beş sınıflı İkiz Köy İlkokulundan mezun olmuş ve yüksek öğrenim görmüş ilk öğrenci ben oldum. İkinci Dünya Savaşının sıkıntılarını yaşarken verdiğiniz mücadele gerçekten övgüye ve teşekküre değer.
Bir teşekkür de Sevgili Cafer Hocama. Böylesine gerçekçi, böylesine duygusal ifadelerle yazdığı ve bize imzalayarak armağan ettiği kitap için.
-
16.02.2025 CHP'NİN DERDİNE BAKIN
-
09.02.2025 SUÇLU BEŞ TEĞMEN Mİ?
-
05.02.2025 KÜRT SORUNU MESELESİ
-
15.01.2025 SIRA KİMDE?
-
08.01.2025 YENİ BİR ANAYASA MI DEDİNİZ?
-
22.12.2024 ŞU YOL- SU MESELESİ
-
01.11.2024 ERKEN SEÇİM ÇARE Mİ?
-
25.10.2024 TİMSAH GÖZYAŞI DÖKENLER
-
12.10.2024 GÜVENDİĞİMİZ DAĞLARA KAR MI YAĞIYOR?
-
01.10.2024 ÖZGÜR ÖZEL DE ABD YOLCUSU
-
01.10.2024 PARTİ PROGRAMLARI
-
17.09.2024 TÜRKÇE YAZMAK VE TÜRKÇE KONUŞMAK
-
13.09.2024 CHP’NİN TÜZÜK KURULTAYI
-
13.09.2024 SUÇ VE CEZA
-
09.09.2024 TEĞMENLER TAKIYYECİ Mİ?
-
07.09.2024 TEĞMENLERİN KILICI
-
06.09.2024 SEÇİLMİŞLER VE İSTİFA
-
22.08.2024 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET NOTERi
-
22.08.2024 YUMUŞAMANIN BEDELİ
-
19.07.2024 TANJU ÖZCAN
-
16.07.2024 SADE VATANDAŞ OLMAK
-
09.07.2024 YK ENERJİ ŞİRKETİ VE MUHTARLAR
-
05.07.2024 BAŞARDIKKKK
-
24.06.2024 GENİŞ KAPSAMLI SİVİL BİR ANAYASA
-
14.06.2024 TİTRE VE KENDİNE DÖN
-
05.06.2024 İKİZ KÖY MUHTARLIK ÇALIŞMA OFİSİ
-
01.06.2024 PARTİ KURMAK MARİFET DEĞİL
-
17.05.2024 VAH BENİM ÜLKEM VAH
-
07.05.2024 YUMUŞAMA BULUŞMASI
-
01.05.2024 1 MAYIS İŞÇİ BAYRAMI VE TAKSİM
-
30.04.2024 ÖZGÜR ÖZEL VE ERDOĞAN GÖRÜŞMESİ
-
26.04.2024 YENİ BAŞKANLARIMIZA
-
14.04.2024 SİYASİ PARTİLER CENNETİ TÜRKİYE
-
03.04.2024 SİYASİ İNTİHAR
-
29.03.2024 YEREL YÖNETİM SEÇİMLERİ
-
20.03.2024 AHMET ARAS (MUĞLA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKAN ADAYI)
-
14.03.2024 GEÇİCİ Mİ KALICI MI?
-
05.03.2024 HAKI BOK’UNU ÖDÜYOR MU?
-
03.03.2024 İKİ AYYAŞ KİM
-
28.02.2024 TÜRK EDEBİYATI
-
25.02.2024 YEREL SEÇİMLER VE MUHALEFET
-
22.02.2024 MENFAATÇİ
-
06.02.2024 İTİRAF
-
03.02.2024 ANAYASA VE HUKUK DEVLETİ
-
31.01.2024 AHMET ARAS
-
25.01.2024 OTORİTER DEMOKRASİ
-
22.01.2024 CHP YENİDEN FEVZİ TOPUZ DEDİ
-
21.01.2024 MERTÇE
-
19.01.2024 KUR’AN VE ŞEHİTLİK
-
10.01.2024 SEÇİMLER VE SEÇMEN KAYITLARI
-
09.01.2024 SİYASET VE MUĞLA
-
05.01.2024 VAH BENİM EMEKLİM VAH
-
04.01.2024 SÜPER KUPA MAÇI
-
02.01.2024 ASGARİ ÜCRET KOMİSYONU
-
26.12.2023 ASKERLİK VE ŞEHİTLİK
-
24.12.2023 ORTA ÇAĞA KOŞAR ADIM DÖNÜŞ
-
16.12.2023 ABD DÜNYANIN EFE’Sİ Mİ?
-
08.12.2023 PROFESÖR OLMUŞLAR AMA
-
06.12.2023 DEĞİŞİMCİLER DE AYNI YOLDA MI
-
04.12.2023 EV SAHİPLERİ VE VİCDAN
-
04.12.2023 YETER BE KABAK TADI VERDİ ARTIK
-
01.12.2023 YENİDEN TOPUZ MU?
-
29.11.2023 MİLAS’TA ZEYTİN FESTİVALİ
-
27.11.2023 24 KASIM ÖĞRETMENLER GÜNÜ DAVETİ
-
14.11.2023 TRANSFER
-
10.11.2023 YARGIDA YANGIN VAR
-
06.11.2023 KURULTAY
-
06.11.2023 GARABET
-
18.10.2023 MOBBİNG DEĞİL DE NEDİR
-
03.10.2023 DEĞİŞİM DE DEĞİŞİM
-
26.09.2023 ÇADIR DA ÇADIR
-
19.09.2023 İFTİRA VE ŞİKÂYET
-
15.09.2023 PEYNİR GEMİSİ
-
13.09.2023 İNSANLAR VE BAYRAMLARI
-
01.09.2023 SİYASET ZOR İŞ
-
22.08.2023 NERDESİN
-
18.08.2023 MARJİNAL İKİZ KÖYLÜLER
-
28.07.2023 DANIŞMANLIK
-
25.07.2023 NATO VE AVRUPA BİRLİĞİ
-
04.07.2023 SOSYAL DEMOKRATLIK VE PARTİ DİSİPLİNİ
-
23.06.2023 DEĞİŞEN BİR ŞEY OLMAYACAK
-
07.06.2023 NEREDE HATA YAPTIK
-
02.06.2023 SALTANAT VE ÜMMET
-
09.05.2023 YAŞAMAK MI YOKSA ÖLMEK Mİ?
-
14.04.2023 BATI CEPHESİNDE YENİ BİR ŞEY YOK
-
07.04.2023 KEŞKE
-
31.03.2023 HİÇ DE ŞAŞIRMADIM
-
27.03.2023 MİLLETVEKİLLİĞİ YARIŞI
-
15.03.2023 KADINLAR GÜNÜ (8 MART)
-
13.03.2023 (Z) KUŞAĞI GENÇLER
-
08.03.2023 DİYABET YA DA ŞEKER HASTALIĞI
-
07.03.2023 KILIÇDAROĞLU NEDEN OLMAZMIŞ
-
04.03.2023 ALTILI MASANIN BİR AYAĞI
-
03.03.2023 YAKIŞANI DA UYGUN OLANI DA ODUR
-
20.02.2023 İKTİDAR VE SEÇİM
-
18.02.2023 AYNI GEMİDE OLMAK
-
17.02.2023 VURUN ABALIYA
-
14.02.2023 KADER YA DA ALIN YAZISI
-
10.02.2023 ANAYASA MAHKEMESİ VE BAŞKAN SEÇİMİ
-
24.01.2023 GÜRÜLTÜ YAPMAK SUÇ MU
-
23.01.2023 MUHALEFET CEPHESİNDE YENİ BİR ŞEY YOK
-
13.01.2023 MUHTAR EFENDİLER VE TERMİK SANTRALLER
-
13.01.2023 ALKIŞ TUTAN ELLER
-
03.01.2023 EŞİTLİK ÜZERİNE
-
22.12.2022 ANAYASAMIZ VE BAZI HÜKÜMLERİ
-
17.12.2022 SÜRGÜN
-
16.12.2022 Çocuk Gelinler
-
06.12.2022 ALTILI MASA VE ANAYASA
-
30.11.2022 ÜÇÜNCÜ KEŞİFÇİLER
-
28.11.2022 KUTLU GÜNLER
-
23.11.2022 YAKIŞMIYOR BEYLER YAKIŞMIYOR
-
31.10.2022 İHANET YA DA NANKÖRLÜK
-
20.10.2022 FITRAT
-
14.10.2022 FIRILDAK
-
05.10.2022 BİTMEYEN BAŞÖRTÜSÜ MESELESİ
-
29.09.2022 TÜRKİYE’NİN 13. CUMHURBAŞKANI
-
21.09.2022 BİZİM ECDADIMIZ
-
15.09.2022 AHMET ARAS (BODRUM BELEDİYE BAŞKANI)
-
29.08.2022 HAYVAN HAKLARI VE İNSAN
-
15.08.2022 EKMEK PARASI VE HAYALLER
-
31.07.2022 DİLEKÇEYLE BAŞVURMA HAKKI
-
22.07.2022 VEKİLLER İLE ASİLLER
-
14.07.2022 BEDAVA
-
30.06.2022 İKİZKÖY ( IŞIKDERE) SATILIRKEN NEREDEYDİNİZ
-
27.06.2022 ÖYLEYSE BU KADAR VERGİ NİYE?
-
20.06.2022 GÖÇMEN Mİ YOKSA İSTİLACI MI?
-
10.06.2022 ZEYTİN MİTİNGİNİN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ
-
09.06.2022 SÜRTÜK
-
03.06.2022 BİRAZ ELEŞTİRİ BİRAZ DA PROTESTO
-
17.05.2022 SIRADA KİM VAR
-
14.05.2022 BİR MÜJDE DAHA
-
11.05.2022 NEYİMİZ VAR NEYİMİZ YOK
-
10.05.2022 MUHALEFET NE YAPACAK
-
25.04.2022 ELVEDA LAİKLİK, HOŞ GELDİN ŞERİAT
-
08.04.2022 AKBELEN CEPHESİNDE SON DURUM
-
06.04.2022 GÜNDEMDE YİNE İKİZKÖY VARDI
-
28.03.2022 SİZ HİÇ PET ŞİŞE MEZARLIĞI GÖRDÜNÜZ MÜ?
-
27.03.2022 MADENCİLİK VE MİLLİ EĞİTİM
-
17.03.2022 DOKTORLAR
-
07.03.2022 ELEKTRİĞİ Mİ, YOKSA SUYU MU TERCİH EDERSİNİZ?
-
01.03.2022 PERŞEMBENİN GELİŞİ
-
15.02.2022 TÜCCAR DEVLET
-
01.02.2022 SANDIĞI BEKLERKEN
-
20.01.2022 GELİYOR GELMEKTE OLAN
-
13.01.2022 SİYASET VE SOKAK
-
28.12.2021 İKİZ KÖYLÜLER VE DEPREMLER
-
20.12.2021 MİLAS VE BODRUM ORMAN YANGINLARI
-
08.12.2021 AKBELENDE MÜZİK ŞÖLENİ
-
07.12.2021 DEMOKRAT PARTİ VE MİLAS İLÇE KONGRESİ
-
03.12.2021 GÜLLÜK MAHALLESİ VE İÇME KULLANMA SUYU
-
01.12.2021 ÖĞRETMENLER GÜNÜ
-
26.11.2021 BU HELALLEŞME DE NEREDEN ÇIKTI?
-
24.11.2021 MÜJDE! MÜJDE!
-
12.10.2021 İSTİFA (SİNE-İ MİLLETE DÖNME)
-
27.09.2021 AH ŞU EV SAHİPLERİ YOK MU !
-
22.09.2021 MİLAS- BODRUM HAVALİMANI
-
20.09.2021 DİKTATÖRLER VE SANDIK
-
11.09.2021 BU NASIL KEŞİF BÖYLE
-
23.08.2021 MUHALEFET’ TEN NE İSTERİM BEN ?
-
14.08.2021 ORMAN YANGINLARI VE ORMANCILAR
-
08.07.2021 BİR YAZI DA VEFASIZLIK ÜZERİNE
-
30.06.2021 BİRAZ DA SİYASET
-
28.06.2021 BAK SEN ŞU İŞE
-
19.06.2021 VEFA
-
16.06.2021 DERS ALMAK
-
21.04.2021 ZEVZEKLİK
-
20.04.2021 BİR ÇAM AĞACININ ÇIĞLIĞINI DÜN ÇOK YAKINDAN DUYDUM
-
15.04.2021 AMA BİZ OSMANLI BANKASIYIZ
-
01.03.2021 KARARTMA GECELERİ
-
23.02.2021 DİKKAT SORUMLU ARANIYOR!
-
22.02.2021 UZAYA MI? HA, HA, HA...
-
17.02.2021 PARTİLER
-
09.02.2021 PROFLAR
-
03.02.2021 YALAN, YALAN, YALAN….
-
16.12.2020 KOZMİK ODA
-
10.12.2020 REFORM MU DEFORM MU?
-
01.12.2020 GÜNLER VE HAFTALAR
-
28.11.2020 GÜÇLENDİRİLMİŞ PARLAMENTO VE YENİ ANAYASA
-
26.11.2020 GÜTMEK , BESLEMEK VE YÖNETMEK
-
02.11.2020 MUHALEFET NE YAPMALI
-
26.10.2020 TARİKATLAR
-
02.10.2020 DOĞA VE İNSAN
-
08.08.2020 SUÇ DUYURUSU VE İSTİFA
-
27.07.2020 SİYASET BU MUDUR ?
-
20.07.2020 BAYRAK
-
15.07.2020 PERŞEMBENİN GELİŞİ ÇARŞAMBADAN BELLİDİR
-
02.07.2020 İKİZ KÖYLÜ’NÜN DERDİ VE MUSKİ
-
28.05.2020 MUHALEFET
-
04.05.2020 ATANMIŞLAR VE SEÇİLMİŞLER
-
02.05.2020 ATANMIŞLAR VE SEÇİLMİŞLER
-
21.04.2020 DEĞİŞİM
-
14.04.2020 İKİZKÖY MAHALLE Mİ, YOKSA KÖY MÜ?
-
10.04.2020 BİR VİRÜSÜN YAPTIĞINA BAK
-
24.03.2020 CENNET VE CEHENNEM
-
16.03.2020 ESARET VE ÖZGÜRLÜK
-
11.03.2020 YAYA YOLLARI
-
09.03.2020 UTANIYORUM
-
02.03.2020 YALANCI
-
25.02.2020 İHANET
-
17.02.2020 VAH BENİM ÜLKEM
-
15.02.2020 ZAMLAR VE VERGİLER
-
14.02.2020 SİYASİ AYAKLAR
-
10.02.2020 AH ŞU TELEVİZYON PROGRAMLARI
-
24.01.2020 YASALAR VE YÖNETMELİKLER
-
15.01.2020 SENDİKALAR , ODALAR VE CUMHURİYET
-
02.01.2020 Biz Öğretmenler
-
26.11.2019 HAVA VE SU
-
28.10.2019 ATANAMAYAN ÖĞRETMENLER
-
19.10.2019 AVRUPALILAR VE BİZ
-
10.10.2019 MİLAS SÜT BİRİĞİ
-
08.10.2019 BALAVCA
-
04.10.2019 Madenciler..
-
27.08.2019 KARACAHİSAR KÖPRÜSÜ
-
21.08.2019 ORMAN VE YANGINLARI
-
09.08.2019 Milletin Vekili
-
08.08.2019 Muğla'da kömür felaketi.
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.